مدیرالنفیسه

سه امام جمعه شهید تبریز و راز جاودانگی آن‌ها
                                              

یادبود سه امام جمعه شهید تبریز و ایثار و فداکاری‌های آنها

به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، سه امام جمعه شهید تبریز، نمادهای فداکاری و استقامت در برابر ظلم بودند. آن‌ها با ایثار جان خود در راه آزادی و عدالت، به تاریخ انقلاب اسلامی ایران جان بخشیدند و یادشان همواره در دل مردم زنده خواهد ماند.

شهر تبریز، با تاریخ پربار و فرهنگ غنی خود، همواره یکی از کانون‌های مهم علمی، فرهنگی و مذهبی در ایران بوده است. در تاریخ معاصر این شهر سه امام جمعه شهید، یعنی سید محمدعلی قاضی طباطبایی، میر اسدالله مدنی دهخوارقانی و آیت‌الله سید محمدعلی آل هاشم، با ایثار و فداکاری‌های خود، نقش مهمی در مبارزات انقلاب اسلامی و گسترش معارف دینی ایفا کردند. زندگی و سیره این بزرگواران، همواره به عنوان نماد مقاومت و استقامت در برابر ظلم و فساد در یادها خواهد ماند.

سید محمدعلی قاضی طباطبایی

سید محمدعلی قاضی طباطبایی در سال ۱۳۲۱ هجری شمسی در تبریز متولد شد. از دوران کودکی به تحصیل علوم دینی علاقه‌مند بود و به زودی به یکی از طلاب فعال در حوزه‌های علمیه تبدیل شد. او برای ادامه تحصیلات خود به حوزه علمیه قم رفت و تحت تعلیم اساتید برجسته‌ای همچون امام خمینی (ره) و آیت‌الله بروجردی قرار گرفت.

آیت‌الله قاضی طباطبایی از روزهای شروع نارضایتی مردم نسبت به رژیم پهلوی، به عنوان یک روحانی انقلابی و آگاه در صف مقدم مبارزه قرار گرفت.

او با تبیین معارف اسلامی و انتقاد از فساد حکومت، مردم را به قیام علیه ظلم دعوت می‌کرد. سخنرانی‌های او در مساجد و تجمعات، همواره مورد توجه و استقبال قرار می‌گرفت و به گسترش آگاهی عمومی کمک می‌کرد.

شهادت

آیت‌الله قاضی در تاریخ ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، در روز پیروزی انقلاب اسلامی، به دست نیروهای رژیم شاه به شهادت رسید. این اتفاق، نه تنها در تبریز بلکه در تمام ایران، یادآور فداکاری و استقامت در برابر ظلم بود.

شهادت او، به عنوان یک نماد از ایثار و فداکاری روحانیون، در تاریخ انقلاب اسلامی به ثبت رسید و یادش همواره در دل مردم زنده خواهد ماند.

میر اسدالله مدنی دهخوارقانی

شهید دیگر تبریز که امامت جمعه این شهر را بر عهده داشت، میر اسدالله مدنی دهخوارقانی است که در سال ۱۳۱۳ هجری شمسی در یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی به دنیا آمد. او از جوانی به تحصیل علوم دینی پرداخت و به زودی به عنوان یکی از روحانیون تاثیرگذار شناخته شد.

این امام جمعه پرکار در حوزه علمیه قم، به تحصیل ادامه داد و در کنار تحصیلات، به فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی نیز مشغول بود.

ویژگی دیگر آیت‌الله مدنی این بود که به عنوان یک شخصیت فعال در مبارزات انقلاب اسلامی، در تظاهرات و اعتراضات شرکت داشت و با حضور در مساجد و محافل عمومی، به تبیین آرمان‌های انقلاب و تشویق مردم به قیام علیه رژیم پرداخت. او با تأکید بر وحدت اسلامی و همکاری همه اقشار جامعه، به عنوان یک پیشرو در ایجاد همبستگی میان مردم شناخته می‌شد.

شهادت

آیت‌الله مدنی دهخوارقانی در تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۵۹ به دست گروه‌های معاند و تروریستی به شهادت رسید. این شهادت نه تنها باعث تأسف و تأثر در جامعه اسلامی شد، بلکه یادآور ضرورت ادامه راه او و دیگر شهیدان انقلاب اسلامی بود. میراث او، همواره به عنوان نمادی از فداکاری و استقامت در برابر ظلم باقی خواهد ماند.

آیت‌الله آل هاشم

آیت‌الله سید محمدعلی آل هاشم که به همراه شهید خدمت، آیت الله رئیسی، به شهادت رسید، در سال ۱۳۳۱ هجری شمسی در تبریز به دنیا آمد.

او از نوجوانی به تحصیل علوم دینی پرداخت و به زودی به عنوان یک روحانی متعهد و انقلابی شناخته شد. آیت‌الله آل هاشم به حوزه علمیه قم رفت و از محضر اساتید بزرگی همچون امام خمینی (ره) بهره‌مند شد.

در دوران پیش از انقلاب اسلامی، آیت‌الله آل هاشم با حضور در تظاهرات‌ها و اعتراضات، نقش مهمی در بیداری مردم و تشویق آنان به مبارزه با رژیم شاه داشت. او با برگزاری جلسات سخنرانی و توزیع اعلامیه‌های انقلابی، به تقویت روحیه مقاومت در میان مردم پرداخت.

پس از پیروزی انقلاب، به عنوان امام جمعه تبریز منصوب شد و در این سمت، به ترویج معارف اسلامی و وحدت بین اقوام و مذاهب تاکید داشت.

شهادت

آیت‌الله آل هاشم در تاریخ 30 اردیبهشت 1403 به همراه آیت‌الله رییسی، رییس‌جمهور کشورمان، به شهادت رسید. این واقعه، ضایعه‌ای بزرگ برای جامعه اسلامی و به ویژه مردم تبریز بود و یادآور این حقیقت بود که روحانیت همواره در خط مقدم مبارزه برای عدالت و آزادی قرار دارد.

سیره و آموزه‌ها

زندگی و سیره این سه امام جمعه شهید، نمایانگر روحیه فداکاری و ایثار در راه دین و ملت است. آن‌ها با تکیه بر اصول اسلامی و اخلاقی، نه تنها در زمان خود بلکه برای نسل‌های آینده نیز الگو و سرمشق شدند. هر یک از این بزرگواران با سیرت پاک و زندگی پربار خود، پیام‌آور امید و وحدت در جامعه بودند.

آیت‌الله‌های شهید تبریز با برگزاری کلاس‌های آموزشی و فرهنگی، به ترویج معارف اسلامی پرداختند. آن‌ها با نوشتن مقالات و کتاب‌ها، سعی در گسترش دانش دینی داشتند و به نسل جوان الهام می‌بخشیدند. همچنین، با تأکید بر مسائلی مانند عدالت اجتماعی و مبارزه با فساد، به تقویت هویت ملی و دینی مردم کمک کردند.

زندگی و سیره سه امام جمعه شهید، نمایانگر روحیه فداکاری و ایثار در راه دین و ملت است. آن‌ها با فدای جان خود، به ما آموختند که برای اعتلای ارزش‌های اسلامی و انسانی باید ایستادگی کرد و از حقوق مردم دفاع نمود. یاد و خاطره این بزرگواران همواره در دل مردم تبریز و ایران زنده خواهد ماند و به عنوان نمادهایی از مقاومت و استقامت در تاریخ معاصر ایران ثبت خواهد شد.

در این روزها که ایران اسلامی همچنان به ارزش‌های والای خود پایبند است، یاد و خاطره این بزرگواران همچنان می‌تواند چراغ راهی برای نسل‌های آینده باشد. آن‌ها به ما یادآوری می‌کنند که برای دستیابی به آزادی و عدالت، باید همواره هوشیار و مقاوم بود. زندگی و شهادت این بزرگواران، الگویی از ایستادگی و فداکاری است که باید همواره در یادها بماند.

“ایستاده در آوار” ؛ 7 نماد در سکانس پایانی که “سنوار” را اسطوره کرد

اولین تصویر منتشر شده  از پیکر بی جان “یحیی سنوار” او را “افتاده بر خاک” نشان نمی داد بلکه سنوار را “ایستاده در میان آوار” نمایش می داد، به بیان خلاصه، تصویر جنازه او، نه افقی که عمودی بود که از منظر نشانه شناسی، ایستادگی را به ذهن متبادر می کند. 
عصر ایران - یحیی سنوار، که بیش از یک سوم عمر را در زندان های اسرائیل سپری کرده بود و زندگی اش سراسر مبارزه با اشغالگری بود، سرانجام در درگیری با نظامیان اسرائیلی به شهادت رسید. هر چند  قبل از او، بسیاری دیگر از رهبران و اعضای حماس شهید شده بودند ولی نحوه شهادت و نوع انتشار خبر و تصاویرش در واپسین لحظات زندگی اش، او را به اسطوره تبدیل کرد. در این نوشتار، از منظر نمادشناسی اشاره ای داریم به این موضوع که چرا آخرین لحظات حیات او بیش از همه زندگی اش از او یک نماد ساخت:

ایستاده در آوار
اولین تصویر منتشر شده  از پیکر بی جان “یحیی سنوار” او را “افتاده بر خاک” نشان نمی داد بلکه سنوار را “ایستاده در میان آوار” نمایش می داد، به بیان خلاصه، تصویر جنازه او، نه افقی که عمودی بود که از منظر نشانه شناسی، ایستادگی را به ذهن متبادر می کند.

کشته شده در جنگ رو در رو
 او در حالی شهید شد که لباس رزم بر تن داشت و نه در پناهگاه  که در درگیری مستقیم با نظامیان اسرائیلی. کشته شدن در میدان جنگ، در میان همه ملل و فرهنگ ها، امری مقدس گونه تلقی می شود و کشتگان جنگ، مورد احترام ویژه قرار می گیرند.

 تنها
سنوار هنگام شهادت تنها بود. گویا دو تن از همراهانش در درگیری با نظامیان اسرائیلی به شهادت رسیده بودند و فرمانده بزرگ حماس، در حالی که یکه و تنها می جنگید شهید شد. تنهایی فرمانده در هر نبردی، بار عاطفی ماجرا را تشدید می کند.

 نبرد تا آخرین نفس با تنی مجروح
 او قبل از شهادت، مجروح شده بود و یا تنی زخمی به نبرد ادامه داد. تصاویری که از پیکر وی منتشر شده است، نشان می دهد که دست راست او به شدت زخمی شده بود و او بالای زخم را با سیم، بسته بود تا خونریزی تشدید نشود. در آخرین لحظات نیز که گویا آخرین تیرهای کلاشنیکفش را شلیک کرده بود، وقتی کوادکوپتر اسرائیلی به او نزدیک شد، چوبی را که در دست داشت به سمت آن پرتاب کرد. او به معنای واقعی کلمه تا آخرین گلوله، تا آخرین قطره خون و تا آخرین نفس و به تنهایی جنگید. تصویری که از آخرین لحظات زندگی او ثبت شد، یک سکانس کامل و اثرگذار سینمایی بود و سنوار را ماندگارتر کرد.

 تن و تانک
 حکایت سنوار ، روایت تصویری تقابل “تن و تانک” بود؛ گزارش ارتش اسرائیل و فیلم منتشره از شلیک گلوله تانک به سمت سنوار، موید این ماجرای خونین و حماسی است. 

 یادگاری ها

 وسایل به جا مانده از او، مانند تفنگی که آنقدر کار کرده بود که سنوار با چسب برق، برخی اجزایش را به هم چسبانده بود، خشاب های خالی، کتاب ادعیه و تسبیح و عطر او ، مکمل تصویر شهادتش بود.

پیکر ناپیدا
 اسرائیلی ها، پیکر او را به جایی نامعلوم بردند و اگر پیکر و قبر او نیز برای همیشه ناپیدا باشد، خودش می شود یک اسطوره ناپیدا که همه جا هست و اگر جنازه اش را بازگردانند، آرامگاهش می شود نمادی از یک قهرمان که برای وطنش زیست، برای وطنش جنگید و برای وطنش کشته شد.

و چقدر سکانس پایانی زندگی سنوار، شبیه این شعر معروف محمود درویش است:
محاصره را محاصره کن
راه فراری نیست
بازوان قطع شده ات را بردار
و دشمنت را با آن بزن
راه فراری نداری
من در کنارت افتاده ام؟
مرا بردار و با من دشمنت را بزن
که اکنون آزادی، آزاد

بررسی دو نقش کلیدی کربلا که امام در فقدان این دو شخصیت می‌شکند…

🔹تعبیر «انکسار» در مورد امام حسین در مقاتل بعد از شهادت این دو شخصیت آمده است؛ حضرت عباس و جناب حبیب: «لَمّا وَقَعَ حَبیب عَلَی الاَرض بَانَ الاِنکِسار…، الآن اِنکَسَرَ ظَهری…»

🔹چه خصوصیت مشترکی در این دو شخصیت است که قوامِ قامت نقش رهبرند و نبودشان عامل فرو ریختن نظام و سازماندهی خواهد شد؟

🔹بررسی نقش این دو شخصیت در کربلا این پاسخ را خواهد داد: «کار تشکیلاتی و کادر‌سازی»
و در این میانه مهم‌ترین رفتار این دو بزرگوار برای تحقق این مهم، «گفتمان‌سازی» بین اصحاب- و حتی غیر اصحاب- است به‌خصوص در شب و روز عاشورا. تا آنجا که دو خیمه در شب عاشورا شلوغ‌ترین خیمه‌ها و محل تجمع اصحاب بود: خیمه حضرت عباس و حبیب.

🔹خیمه این دو بزرگوار محل اجتماع و تمرکز نیروها و مرجع دلگرمی – و به تعبیر قرآنی: تواصی- بوده است.
این همان نقشی است که عباس را عباس کرده است و حبیب را حبیب.
نقشی که به پشتوانه دین‌شناسی و فهم عمیق این دو از دین تقویت می‌شود.
انسجام تشکیلاتی میان یاران کربلا با محوریت این دو شخصیت انجام می‌گرفت.

📚 روضه اصحاب چیست؟
حجت الاسلام علوی
نشر سدید 

🌟 تاثیر حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) در حفظ شیعه

🔸 قبل از رحلت حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) ، شیعیان به دلیل خفقان، مجبور شدند به سمت قم مهاجرت کنند. فاصله از امام بیشتر شد، قم کجا و کوفه کجا و حجاز کجا؟! فاصله دو برابر شد لذا باید یک شبکه‌ی متّصل برقرار می‌شد. در این فاصله حضرت فاطمه‌ی معصومه (سلام‌الله‌علیها) به قم تشریف بردند. مدّت ماندن حضرت در قم بسیار اندک است، کمتر از یک ماه است. حالا این‌که ایشان به رحمت خدا رفتند یا به شهادت رسیدند، به طور صریح در تاریخ معلوم نیست امّا این قبر مبارک که به روایت حضرت رضا (سلام‌الله‌علیه) در مورد آن عبارات عجیبی بیان شده است مثل شفاعت مطلقه، باعث شد که قم گرم شود، محلّ تجمّع شیعه بشود.

🔸 وقتی خبر شهادت یا رحلت حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) به امام رضا (سلام‌الله‌علیه) می‌رسد، بلافاصله دستور صادر می‌کند: «مَنْ زَارَهَا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّهُ». این حدیث اشاره به این است که شیعیان به کجا فرار کنند. حالا که شیعیان نمی‌توانند در کوفه زندگی کنند و شرایط خوف به این صورت است که عرض کردم. به کجا می‌آیند؟ نمی‌توانند به سمت طوس بیایند چون اگر به سمت طوس بیایند نمی‌توانند با امام رضا (علیه‌السّلام) ارتباط داشته باشند و هویت آن‌ها آشکار می‌شود و کشته می‌شوند.

▪️ منطقه‌ی قم منطقه‌ای است که دور از حکومت مأمون و دور از حکومت بغداد است. برای حکومت ارزش ندارد که بخواهد سرمایه‌گذاری کند و به آن‌جا لشکر بفرستد، زیرا با مرکز خلافت فاصله دارد و برای حکومت خطری هم ندارد، حکومت هم قصد ندارد شیعیان را مدام تحریک کند، تنها قصد حاکمیت این است که شیعیان را از مجامع عمومی دور کند، به نوعی آن‌ها را تبعید کنند. آن‌ها کجا باید می‌رفتند؟ مجبور بودند به شهرهای مختلف بروند، لذا چون نمی‌توانستد به خراسان و خدمت امام رضا (علیه‌السّلام) بروند، باید یک پایگاه قوی دیگر برای شیعیان تشکیل می‌شد، قم بهترین مکان بود.

🎙 استاد کاشانی

🏴 سالروز شهادت حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) تسلیت باد.

پیامدهای نفرت پراکنی و توهین در فضای مجازی
تأثیرات توهین کردن و نفرت پراکنی در رسانه های اجتماعی به عوامل مختلفی بستگی دارد. به عنوان مثال، انواع نظرات، فراوانی آنها و شخصیت گیرنده. با توجه به هر یک از این ها آسیبی که به روان گیرنده وارد می کنند ، مشخصا سلامت روان او را هدف می گیرد.

بنابر تجقیق و پژوهش روشمندی که در این زمینه انجام و نتایج آن در نشریه روانشناسی سایبری، رفتار و شبکه های اجتماعی منتشر شده است، قلدری آنلاین سبب ایجاد اضطراب، حملات پانیک، افسردگی و حتی خود کشی می شوند. 

بنابراین تحقیق دریافت پیام‌های خصمانه یا توهین‌آمیز ممکن است باعث ترس افراد از استفاده از حساب‌های خود در رسانه‌های اجتماعی شود، همچنین ممکن است باعث ایجاد احساس خشم و ناامیدی شود و به طور قابل‌توجهی بر میزان عزت نفس کاربران تأثیر بگذارد. 

علاوه بر این، هنگامی که این نفرت به سمت شرکت ها یا برندهای شخصی هدایت می شود، احتمالاً به طور قابل توجهی بر نگرش مصرف کننده تأثیر می گذارد و منجر به زیان های بزرگ می شود.

نحوه برخورد با نفرت یا انتقاد در شبکه های اجتماعی
هیچ کس از انتقاد منفی خوشش نمی آید، چه بسا بسیاری از انتقاد مثبت هم دل خوشی ندارند.  گاهی غرور فرد مانع از پذیرش نظر حتی سازنده می شود. اما در چنین شرایطی چه کنیم؟ 

نظرات را تجزیه و تحلیل کنید
اگر از آن دسته افرادی هستید که به انتقاد حساس هستید، ممکن است اشتباه کنید و نسبت به یک نظر بیش از حد واکنش نشان دهید. پس بهتر است کمی مکث کنید و ابتدا آن را تجزیه و تحلیل کنید و بفهمید که آیا خصمانه است، یا انتقادی است سازنده و خیرخواهانه؟ اگر این طور باشد این نقد به نفع شماست، مطمئن باشید حقایقی در آن وجود دارد که به ارتقای شما در زمینه کاری تان کمک می کند.

متنفران را بشناسید
از سوی دیگر، اگر نظری واقعاً خصمانه باشد، و هدفمند قصد آسیب زدن داشته باشد، اول از هر چیزی خونسرد باشید. افراد متخاصم و متنفر در فضای مجازی بسیارند. ابزار آنها توهین است و قصد تحقیر و آسیسب زدن دارند.  آنان دنبال قربانی می گردند. هر کسی می‌تواند قربانی بالقوه‌ای باشد، زیرا محرک رفتار چنین کسی  شخص مقابلش نیست، بلکه وضعیت درونی خودش است.

آنان حسادت، سرخوردگی و وضعیت روانی خاصی دارند و در پی فرافکنی اند. در وهله اول آنان را شناسایی کنید. با شناسایی این افراد متوجه می شوید که نظرات آنها هیچ ارزشی ندارد. نظرات شان را به خودتان نگیرید، در غیر این صورت به دام شان می افتید.

 حد و مرزی برای هر یک تعیین کنید
این که چه اقدامی برای هر نظر مبتنی بر دشمنی و نفرت مناسب است، کاملاً بستگی به خود شما دارد. چه چیز خیال شما را آسوده می کند؟ مرزی برای خودتان تعیین کنید. 
حذف پیام‌های تحقیرآمیز، مسدود کردن افراد متنفر و فیلتر کردن کسانی که با وقاحت در مورد پست‌های شما نظر می‌دهند، این ها استراتژی هوشمندانه ای برای مراقبت از خود است. 

به هر صورت یادتان باشد تنها امنیت و آسودگی خیال شما تعیین کننده است. و شما حق دارید انتقادات مخرب و نظرات نفرت انگیز در رسانه های اجتماعی را به پلیس فتا گزارش دهید. 

آزار و اذیت سایبری مانند هر آزار دیگری پیگرد قانونی دارد. اگر در فضای مجازی کار می کنید، بکوشید با حداقلی از موارد حقوقی این فضا آشنایی داشته باشید. 

 احساسات خود را بشناسید و مدیریت کنید
در نهایت، راه مناسب برای مقابله با نفرت یا انتقاد در رسانه های اجتماعی مدیریت احساسات تان است. همه ما مکانیسم های مقابله ای متفاوتی داریم. برخی از ما تصمیم می گیریم آنچه را که احساس می کنیم سرکوب  یا انکار کنیم و ممکن است سعی کنیم قوی به نظر برسیم یا با همان پرخاشگری از خود دفاع کنیم. برخی دیگر ترجیح می دهند از درگیری اجتناب کنند و حتی ممکن است حساب های رسانه های اجتماعی خود را حذف کنند.

اما، مناسب‌ترین راه این است که تشخیص دهید و بپذیرید که این نظرات چه احساسی در شما ایجاد می‌کنند (خواه غم، خشم، شرم یا اضطراب) و مدیریت مناسب آن.
 ممکن است بخواهید از یک فرد دیگر کمک بگیرید یا به دنبال حمایت اجتماعی باشید یا ناراحتی خود را از طریق نوشتن در این باب رفع کنید. 

 مهمتر از همه اینکه بلافاصله واکنش نشان ندهید. ممکن است اشتباهی از شما سر بزند که بعداً پشیمان شوید، بگذارید کمی زمان بگذرد. نفس عمیق بکشید و خونسرد باشید. 
بنا بر مقاله منتشر شده در هاروارد مدیسین وقتی فردی عصبانی است، آمیگدال یا مغز عاطفی کنترل رفتار او را به دست می گیرد و بخش منطقی را غیرفعال می کند. در نتیجه، آنها تحت الحمایه انگیزه های خود قرار می گیرند.

 از خود در برابر توهین و نفرت در رسانه های اجتماعی محافظت کنید
اگر در شبکه های اجتماعی حضور داشته باشید، در برخی مواقع با انتقاد و نظرات خصمانه مواجه خواهید شد، پس آماده باشید. طبیعی است که احساسات خوشایند، دردناک و ناخوشایند در روبه رو شدن با نظرات مغرضانه برانگیخته شود. به خودتان اجازه دهید آنها را تجربه کنید. 

 از اینکه مورد انتقاد قرار بگیرید نهراسید. از مواجه شدن با آنچه خوشایندتان نیست عصبی نشوید. همواره یادتان باشد همیشه ممکن است فرد یا افرادی به هر دلیلی برای شما کامنت بگذارند و بخواهند ناراحت تان کنند. باید که پوست کلفت باشید.

 مهمتر از همه، مهم است که مراقب عزت نفس خود باشید. همچنین یاد بگیرید که در مورد نظرات و اعمال دیگران حد و مرز تعیین کنید. با این حال، اگر این کار برای شما دشوار است و نفرتی که در فضای آنلاین مورد آن قرار می‌گیرید به طور قابل توجهی بر رفاه و سلامت روان شما تأثیر می‌گذارد، در جستجوی پشتیبانی حرفه‌ای تردید نکنید.

کانال تلگرامی سواد زندگی: savadzendegi@