مدیرالنفیسه

بهترین واکسن های کرونا

این روزها «تزریق واکسن کرونا» تیتر یک خبرها در هر نقطه از جهان است. در این دو سال اخیر، بیماری کرونا جان بسیاری از انسان ها را گرفت و بسیاری دیگر نیز متحمل آسیب های جبران ناپذیر جانی و مالی شدند. اما خوشبختانه، با تلاش های بی وقفه دانشمندان در سرتاسر جهان، هم اکنون واکسن کرونا کشف شده و مردم دنیا در حال واکسیناسیون و ایمن شدن در مقابل این بیماری خطرناک هستند. با توجه به اینکه کشورهای مختلفی موفق به ساخت واکسن کرونا شده اند هم اکنون، واکسن های متعددی در اختیار مردم قرار گرفته است. این امر از سویی موجب تسریع در روند واکسیناسیون می گردد. اما از سوی دیگر باعث شده است همواره این سؤال که بهترین واکسن کرونا کدام است، ذهن مردم را درگیر کند. بدون شک هرکسی دوست دارد بهترین و مطمئن ترین واکسن جهان را انتخاب نماید. با ما همراه باشید تا به این سوال مهم پاسخ دهیم.

انواع واکسن کرونا و نحوه عملکرد آنها جهت ایمن سازی بدن

واکسن کرونا ماده ای بیولوژیکی است که با ورود به بدن، سیستم ایمنی بدن را با ویروس بیماری زای اصلی آشنا کرده و آن را جهت دفاع در برابر این ویروس آماده سازی می کند. در گذشته تنها از ویروس ضعیف شده و یا کشته شده جهت ساخت واکسن استفاده می شد. اما امروزه دانشمندان روش ها و تکنولوژی های مختلف دیگری را هم به کار می برند. همین امر موجب می شود که با تنوع زیادی مواجه باشیم. به طوری که تا به امروز بیش از ۲۸۹ پروژه ساخت واکسن کرونا به سازمان بهداشت جهانی معرفی شده و در مراحل مختلف تولید واکسن و آزمایش آن قرار دارند. بد نیست با برخی از مهمترین انواع واکسن کرونا و نحوه تهیه آنها آشنا شوید:

واکسن کرونا ژنتیکی
استفاده از ماده ژنتیکی ویروس کرونا جهت تولید واکسن از جمله اولین و به قولی، بهترین روش هایی بود که در این راستا به کار گرفته شد. در این روش، بخشی از قسمت ژنتیکی ویروس (RNA) به صورت کد گذاری شده وارد بدن می شود. سلول های میزبان از این مواد جهت ساخت پروتئین استفاده کرده و آن را در حافظه خود ذخیره می نمایند. واکسن های «فایزر» و «مدرنا» به این روش ساخته شده اند. قیمت مناسب، آماده سازی سریع و نیاز به نگهداری در دماهای بسیار پایین (۱۶- تا ۱۸- درجه سلسیوس) از جمله خصوصیات این نوع واکسن ها می باشد.

واکسن کرونا ناقل
در این روش از ساخت واکسن کرونا از یک ویروس بی خطر مانند ویروس سرماخوردگی به عنوان پوششی جهت انتقال مواد ژنتیکی ویروس کرونا به بدن استفاده می شود. سیستم ایمنی به تولید آنتی بادی و مبارزه با این ویروس و همچنین تولید سلول های حافظه می پردازد. چنانچه در آینده ویروس بیماری وارد بدن شود، بدن توانایی شناسایی آن و دفاع از خود را خواهد داشت. «واکسن آسترازنکا»، «جانسون و جانسون» و «اسپوتنیک» با این روش تولید شده اند. شایان ذکر است که این نوع از واکسن، ایمنی بسیار قوی در برابر کرونا ایجاد می کند. در ضمن می توان آن را در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی گراد نگهداری دارد.

واکسن کرونا پروتئینی
واکسن پروتئینی کرونا قسمت های پروتئینی ویروس کرونا (به صورت کامل یا قطعه ای از آنها) را وارد بدن می کند. سیستم ایمنی بدن، این عوامل را شناسایی کرده و به مبارزه با آنها می پردازد. بدین نحو، آنها را به حافظه خود می سپارد و توانایی شناسایی آنها در آینده نیز فراهم می گردد. واکسن «نواواکس» نمونه ای از واکسن های کروناست که به این شیوه تولید شده است.

واکسن کرونای ضعیف شده
ساخت واکسن با استفاده از ویروس ضعیف شده یک بیماری، روشی است که جهت تهیه بسیاری از واکسن ها به کار رفته است. در این نوع از واکسن ها همانطور که از نامش پیداست، ویروس ضعیف شده کرونا که قادر به بیماری زایی نیست به بدن تزریق می شود. شایان ذکر است که تا به حال واکسن کرونایی که با این روش ساخته شده باشد مجوز آزمایش و تولید دریافت نکرده است.

واکسن کرونای غیرفعال شده
نوع دیگری از واکسن است که با استفاده از ویروس کرونای غیرفعال یا کشته شده ساخته می شود. با ورود این ویروس ها به بدن، سیستم ایمنی شروع به دفاع کردن از خود و همچنین ذخیره اطلاعات ویروس در حافظه ایمنی بدن می کند. واکسن های «سینوفارم» و «کواکسین» و «کووبرکت» از جمله نمونه هایی هستند که با این روش تولید شده اند. از خصوصیات این واکسن ها قابلیت نگهداری در دمای یخچال و بازه زمانی بیشتر می باشد.

سایر مواد و ترکیبات موجود در واکسن های کرونا

عامل سازنده انواع واکسن ها یا به عبارتی آنتی ژن های به کار رفته در آنها را برای شما برشمردیم. اما آیا واکسنی که به ما تزریق می شود به طور خالص ارائه می شود و یا به عبارتی، تنها در برگیرنده ویروس غیرفعال یا بخشی از آن است؟ در پاسخ باید بگوییم خیر. مواد و ترکیبات دیگری نیز درون این واکسن ها وجود دارند که به افزایش اثرگذاری و همچنین طول دوره نگهداری واکسن کمک می کنند. برخی از این مواد عبارتند از:

مواد نگهدارنده: جهت جلوگیری از آلوده شدن واکسن در هنگام باز شدن
تثبیت کننده ها: جهت جلوگیری از واکنش های شیمیایی مختلف
سورفاکتانت ها: جهت ترکیب سازی و جلوگیری از ته نشین شدن مواد
رقیق کننده ها: جهت رقیق سازی واکسن پیش از تزریق (معمولا از آب استریل استفاده می شود.)

عوارض واکسن کرونا

همه واکسن ها ممکن است عوارضی در پی داشته باشند. واکسن کرونا نیز از این قاعده مستثنا نیست. بنابراین نباید انتظار داشته باشید واکسن کرونا هیچ گونه عوارضی از خود نشان ندهد و یا به دنبال واکسن بدون عارضه کرونا بگردید. عوارض احتمالی این واکسن ها معمولا خفیف بوده و در طی چند روز برطرف می شوند. از جمله عوارض بعد از تزریق واکس کرونا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

درد در ناحیه تزریق واکسن
تب
لرز
بدن درد
سردرد
خستگی و بی حالی
توجه داشته باشید که تنگی نفس، درد قفسه سینه و یا مشکل در گفتار از عوارض واکسن کرونا نیستند. چنانچه چنین علائمی داشتید و یا عوارض عادی واکسن بیش از دو تا سه روز به طول انجامید با پزشک در میان بگذارید. برای اطمینان خاطر از سلامت عزیزانی که واکسن دریافت کرده اند می توانید از خدمات پرستاری پس از تزریق کرونا استفاده کنید.

آیا واکسن می تواند ما را به بیماری کرونا مبتلا سازد؟

همانطور که قبلا نیز ذکر شد، هیچ کدام از واکسن های کرونایی که در حال تزریق هستند حاوی ویروس زنده و فعال کرونا نمی باشند. بنابراین امکان این که شما را به این بیماری مبتلا سازند وجود ندارد. پس مطمئن باشید که با تزریق واکسن کرونا، بیمار یا ناقل نخواهید شد. اما این را هم به خاطر داشته باشید که به دلیل همه گیری کرونا و همچنین جهش های پی در پی آن، واکسن شما را به صورت صددرصد از ابتلا به این بیماری مصون نمی دارد. به همین دلیل توصیه می شود حتی پس از تزریق واکسن، علی الخصوص تزریق تنها یک دوز، همچنان پروتکل های بهداشتی را رعایت کنید. در صورت نیاز می توانید از پرستار بیمار کرونا کمک بگیرید. از جمله وظایف این پرستاران عبارتند از:

نگهداری و مراقبت از بیماران کرونایی: مراقبت از بیماران و انجام خدماتی همچون تزریق سرم و آمپول، کنترل قند خون، فشار خون و… در منزل و بدون نیاز به مراجعه به مراکز پزشکی انجام می شود.
خدمات قبل از واکسیناسیون: شامل اقداماتی همچون تست های مورد نیاز و بررسی شرایط فرد قبل از تزریق واکسن می شود. برای مثال تست کرونا و بررسی سوابق پزشکی جهت تشخیص آنکه آیا فرد می تواند واکسن دریافت کند یا خیر.
خدمات پس از واکسیناسون: خدماتی همچون نگهداری از سالمند واکسینه شده و کنترل عوارض احتمالی واکسن را در بر می گیرد. پرستار با تجربه ای که دارد می تواند بهترین اقدامات را در مواقع لازم انجام دهد.

کدام واکسن را انتخاب کنم؟

همه واکسن هایی که هم اکنون در ایران و بسیاری از کشورهای جهان مورد استفاده قرار می گیرند دارای تأییدیه رسمی از سازمان بهداشت جهانی بوده و تأثیر بسزایی در پیشگیری از ابتلا به این بیماری دارند. در ضمن تقریبا تمام آنها عملکرد مشابهی دارند و با وارد کردن ویروس ضعیف شده، کشته شده و یا قسمت های ژنتیکی و پروتئینی آن به بدن موجب تحریک سیستم دفاعی بدن شده و آن را برای مبارزه با ویروس های واقعی آماده سازی می کنند. ممکن است درصد ایمن سازی آنها کمی متفاوت باشد و یا تفاوت هایی در نوع ساخت، شرایط نگهداری و… داشته باشند. حتی احتمال بروز عوارض نیز وجود دارد. اما مطمئن باشید که دریافت واکسن از هر نوعی که باشد بهتر از امتناع از تزریق آن است.

در حقیقت باید گفت: بهترین واکسن کرونا برای شما، در دسترس ترین آنهاست. چرا که اولا ایمن سازی بدن حتی به اندازه کم، بسیار بهتر از عدم دریافت واکسن است. از سوی دیگر، همانطور که می دانید، کرونا هر روز قوی تر شده و با جهش های متعدد، چهره های جدیدی از خود را نشان می دهد. چنانچه مردم جهان، همکاری لازم جهت دریافت واکسن کرونا را انجام ندهند ممکن است دیگر موفق به مهار این بیماری نشویم.

در چند ماه گذشته، شایعات زیادی پیرامون نحوه کنترل کروناویروس توسط چین منتشر شده است.
نیو صدر: ماه‌هاست که از شیوع کروناویروس احتمالا در ووهان چین می‌گذرد. ویروسی که در سرتاسر دنیا پخش شد و در ابتدای پاندمی برای چین هم مشکلات زیادی به وجود آورد. مشکلاتی که البته الان برای چین هم اکنون به حداقل رسیده است.

آمارهای دو رقمی مبتلایان و تصاوری که از جشن‌های مختلف در چین منتشر می‌شود نشان می‌دهد که این کشور یکی از موفق‌ترین کشورها در زمینه کنترل پاندمی بوده است. موفقیتی که باعث شد تا بسیاری به سناریوهای توطئه روی بیاورند، سناریویی بسیار ساده؛ چینی‌ها خودشان کروناویروس را ساخته‌اند و به همین دلیل راهکار مقابله با آن را می‌دانند.

اما به نظر می‌رسد اصل ماجرا بسیار پیچیده‌تر باشد؛ لی جیانان خبرنگار «‌سی‌ام‌جی» چین علت این موفقیت را مدیریت درست کرونا در این کشور می‌داند، او در این رابطه به خبرآنلاین می‌گوید: «به تصاویری که رسانه‌های آمریکایی منتشر کردند، نگاه کنید. افراد زیادی در ساحل ایستاده‌اند که دور هم جمع شدند و هرکاری دوست دارند می‌کنند. حتی گاهی به پلیس هم واکنش نشان می‎دهند. شاید فکر کنند که حق فردی آن‌ها این است که آزادانه بدون کنترل دولت هرکاری می‌خواهند بکنند. به نظر من این فرق اصلی چین با کشورهای غربی است، فکر نمی‌کنم در این کشورها دولت بتواند مردم را در خانه نگه‌ دارد. اما در چین ما خودمان می‌خواهیم که در خانه بمانیم، برای مثال اگر به مادر و پدر من بگویند که برای سلامت خودشان و دیگران از خانه خارج نشوند، آن‌ها حتما این کار را انجام می‌دهند.»

مشروح گفت‌وگو خبرآنلاین با لی جیانان در کافه خبر را اینجا بخوانید:

تقریبا هشت ماه از مصاحبه قبلی با شما می‌گذارد و حالا به نظر می‌رسد چین یکی از موفق‌ترین کشورها در کنترل پاندمی بوده است، آن هم در حالتی که کشورتان جمعیت بسیار زیادی دارد. فکر می‌کنید اصلی‌ترین دلیل این موفقیت چه بود؟

فکر می‌کنم اولین اقدام بسیار مهم در این موفقیت، مدیریت خوب بود. شاید شنیده باشید در شهر چینگ‌دائو با ۱۱ میلیون جمعیت، تمام شهروندان در پنج روز تست پی‌سی‌آر دادند. من اینجا زندگی می‌کنم اما اخبار چینی زیادی خواندم که فهمیدم چگونه در مقابله با کرونا ایستادند. فرض کنید شما در ساختمانی در چین زندگی می‌کنید، مدیر این ساختمان در تمامی آپارتمان‌ها را می‌زند و ساکنین خارج از خانه پزشکان و پرستانی را می‌بینند که با تمام تجهیزات هر روز هفته و هر ساعتی آماده انجام آزمایش هستند. همچنین انجام این آزمایش‌ها رایگان است. مورد شهر چینگ‌دائو به خوبی نشان می‌دهد که مدیریت به چه شکلی انجام شده است.

البته بعد از مدیریت خوب، میل مردم دومین دلیل این موفقیت بود. خیلی‌ها در هنگام روز محل کار بودند، اما شب هر ساعتی هم که باشد به انجام تست پی‌سی‌آر می‌روند.

پس فکر می‌کنید دلیل اصلی موفقیت چین در کنترل کرونا آزمایش زیاد بیماری بود؟

علم نشان داده است که تست پی‌سی‌آر بهترین روش برای تشخیص بیماری افراد است.

اما کشورهای دیگری در اروپا و آمریکا هم چنین آمار بالایی در تست کرونا داشتند، چه چیزی چین را از این کشورها متفاوت می‌کند؟

فکر کنم این بخاطر نحوه مشارکت مردم باشد، مردم در این رابطه خیلی مهم هستند. از شما این سوال را بپرسم، اگر تست پی‌سی‌آر شما منفی باشد، آیا باز هم حاضر هستید که برای ۱۴ روز در خانه بمانید؟ به نظر من این نوع رفتارها خیلی مهم هستند و در این تفاوت نقش دارند.

به تصاویری که رسانه‌های آمریکایی منتشر کردند، نگاه کنید. افراد زیادی در ساحل ایستاده‌اند که دور هم جمع شدند و هرکاری دوست دارند می‌کنند. حتی گاهی به پلیس هم واکنش نشان می‎دهند. شاید فکر کنند که حق فردی آن‌ها این است که آزادانه بدون کنترل دولت هرکاری می‌خواهند بکنند. به نظر من این فرق اصلی چین با کشورهای غربی است، فکر نمی‌کنم در این کشورها دولت بتواند مردم را در خانه نگه‌ دارد. اما در چین ما خودمان می‌خواهیم که در خانه بمانیم، برای مثال اگر به مادر و پدر من بگویند که برای سلامت خودشان و دیگران از خانه خارج نشوند، آن‌ها حتما این کار را انجام می‌دهند.

من تصویری از تیانجین دیدم که در آن چند نفر مبتلا شده بودند و در یک ساختمان، همسر خانواده‌ای چون دیر از کار رسیده است آن ساختمان بسته شده و او با فاصله با همسرش سلام می‌کند. این رفتاری است که اکثر مردم چینی انجام می‌دهند و این اهمیت خیلی زیادی دارد.

البته برخی تصاویر دیگر هم از چین منتشر شد که مردم دور هم جمع شده بودند، برای مثال تصویری از ووهان منتشر شد، این عکس واقعی بود؟ چطور چنین اتفاقی در چین رخ داد و باز هم ویروس پخش نشد؟

فکر کنم به جشن دبیرستان ووهان اشاره می‌کنید که صدها نفر در یک استادیوم جمع می‌شوند، من مطمئن هستم که این واقعی بود و در ووهان چنین اتفاقی رخ داده است. یادتان باشد بار قبل که صحبت کردیم ووهان مرکز پاندمی در چین بود، اما آن مراسم زمانی رخ داد که عدد مبتلایان در این شهر به صفر رسید و این صفر واقعی است چراکه از اول پاندمی نیروهای سلامت از مناطق مختلف به ووهان رفتند و در پایان تعداد مبتلایان در این شهر واقعا صفر شد چراکه پشت سر هم از همه شهروندان تست گرفته شد.

این دوره زمانی برای ووهانی‌ها خیلی سخت گذشت، شاید از بیرون بگویید سه ماه زمان کمی است اما نیروها و کارمندان ووهان برای ۱۰۰ روز ۲۴ ساعت کار کردند. بعد هم که آمار به صفر رسید این شهر برای مدتی قرنطینه بود تا چک نهایی صورت بگیرد. به همین دلیل می‌گویم تست پی‌سی‌آر بسیار مهم است، شاید برخی بگویند با آزمایش زیاد تجهیزات تلف می‌شوند اما این کار واقعا ضروری است.

همین حالا در فرودگاه شانگهای ۴۵۰۰ نفر قرنطینه شدند، تصور کنید یک یا دو بیمار در این فرودگاه پیدا شدند و بعد کل کارمندان آن فرودگاه خودشان را برای ۱۴ روز قرنطینه کردند و در این مدت چندین بار تست پی‌سی‌آر دادند.

شهرهایی در چین وجود دارند که اصلا با کرونا درگیر نشدند، در حالی که ویروس از چین به آمریکا هم رسید. چطور چنین چیزی رخ داد؟

بله، مثلا شهری که من در آن بودم از ووهان بسیار دور است و تاکنون دو مبتلا داشته است. شهر من بسیار کوچک است، اگر من به کرونا مبتلا شوم تمام جاهایی که رفتم را اعلام می‌کنم بعد اپلیکشینی هست که اعلام می‌کند یک بیمار به این مناطق رفته است و اگر آنجا بودید، تست رایگان کنید.

این ردیابی با سیستم بلیت‌ها شروع می‌شود، مثلا اگر سوار قطار یا هواپیمایی بشوید صندلی شما معلوم می‌شود و بعد با همه مسافران تماس گرفته می‌شود  تا از آن‌ها تست گرفته شود. در پایان همه چیز درباره تست پی‌سی‌آر است.

فکر می‌کنید که برخورد سختگیرانه دولت چین چقدر در کنترل پاندمی در چین تاثیر داشت؟

برای مثال دولت ایران اعلام کرد برای این دوهفته یک تعطیلی نصفه‌ونیمه وجود دارد، اما کاری دولت چین انجام داد بسیار سختگیرانه‌تر بود. دفعه پیش که صحبت کردیم سال نوی باستانی چینی‌ها بود اما آن زمان بسیار بسیار سختگیرانه برخورد کردند. آن زمان در شهر من هیچ مورد ابتلایی وجود نداشت اما باز هم قرنطینه فردی در آن شهر اجبار بود.

حدود چهارماه پیش چین اعلام کرد که بالاخره آمار مبتلایان ه صفر رسیده است، آن زمان سختگیری‌ها قطع شد. حالا هم هر شهری آزمایش کسی مثبت شود، آن شهر قرنطینه می‌شود.

به طور کلی به نظرم نحوه‌ای که دولت و مردم چین شیوع کروناویروس را کنترل کرد، مشابه همان کاری است که با اقتصاد انجام شد. من به عنوان یک چینی حاضر هستم انرژی خودم را صرف بهتر شدن زندگی و کشورم کنم.

بار پیش که صحبت کردیم سناریوهای توطئه زیادی وجود داشت که چینی‌ها خودشان ویروس را درست کرده‌اند، هنوز هم این حرف‌ها وجود دارد. فکر می‌کنید علت وجود چنین سناریوهایی درباره چین چیست؟

این موضوع خیلی جالب است،  در ابتدای پاندمی آمریکایی‌ها چین را مقصر اعلام کردند بعد آزمایش‌های مختلف نشان دادند که شاید محل شیوع ویروس کشور دیگری باشد. همچنین ماه پیش یک خبر جالبی دیدم که در خون یک بیماری در ایتالیا قبل از ووهان در آبان ماه کروناویروس وجود داشته است. این به طور واضح نشان می‌دهد که شاید محل شروع پاندمی چین نباشد، البته من دانشمند نیستم و نمی‌دانم پاندمی از کدام کشور شروع شده است.

فکر می‌کنم مقصر اصلی ایجاد این سناریوهای توطعه آمریکا و مسائل سیاسی است. می‌بینید که چقدر اوضاع در این کشور به هم ریخته است، به همین دلیل آن‌ها باید دشمن را پیدا کنند تا نگاه جامعه را به سمت دیگری جذب کنند.

اما ببینید بسیاری در دنیا با کاهش آمار کرونا در چین و بازگشایی‌ها در کشور می‌گویند آنها خودشان ویروس را ساخته و درمانش هم می‌شناختند. چه چیزی در ایجاد این نظرات نقش داشته است؟

من فکر می‌کنم این موضوع به طور کلی یک سوتفاهم است. ببینید اولویت  چین رشد اقتصادی است اما در ابتدای شیوه ویروس میزان تولید ناخالص ملی چین به منفی ۶.۸ رسید، این عدد برای یک کشور کوچک مشکلی ندارد اما برای چین این عدد چنین معنایی دارد که در اولین فصل سال میلیون‌ه چینی هیچ درآمدی نداشتند. علت این موضوع جنگ با ویروس بود، شهروندان چینی در خانه می‌مانندند و درآمد آن‌ها یا نصف یا حتی صفر می‌شد. این موضوع نشان می‌دهد که دولت و مردم چین برای کنترل ویروس چه چیزهایی را از دست دادند.

در فصل دو شرایط بهتر شد و حالا در فصل سوم تولید ناخالص ملی به به ۰.۷ درصد رسیده است.  این نشان می‌دهد که این تصورات اشتباه است، چرا باید در بخش اول اقتصاد چین انقدر آسیب ببیند؟

و فکر می‌کنید رسانه‌های غربی در این سوءتفاهم نقش داشتند؟

ببینید اولین مصاحبه من با شما این سوال را داشتید که چرا مردم چین سوپ خفاش خورده‌اند، من گفتم که اصلا چنین سوپی را ندیده‌ام. اما بعد از سه ماه تحقیقی منتشر شد که نشان می‌داد که آن عکس از کشور پرو بود.

دروغ‌های این چنینی زیادی وجود دارد، اولین کشور دنیا در زمینه فناوری کجاست؟ کدام کشور رسانه‌ها را کنترل می‌کند؟ حتی الان هم رسانه‌های غربی بزرگ مثل بی‌بی‌سی، سی‌ان‌ان و … مدعی نمی‌شوند که چین ویروس را ساخته است. اما برخی رسانه‌های نیمه‌رسمی یا خصوصی این اخبار را می‌سازند. این یعنی احتمالا دیگر مسئله دولتی هم نیست و برخی افراد که شاید چین را دوست ندارند یا نمی‌خواهند موفقیت چین در مقابله پاندمی را ببینند، این اخبار را درست می‌کنند.

شاید اگر در کشور دیگری بودم، اطلاعات بهتری برای پاسخ به این سوال داشتم.

درباره واکسن چینی کرونا آخرین خبرها چیست؟‌

خبر آخر این که گروه داروسازی ملی چین و همچنین شرکت سینوواک در حال ساخت واکسن هستند، گروه اول به زودی واکسن را وارد بازار می‌کند. این یعنی تکنولوژی لازم تقریبا آماده است و مرحله سوم آزمایش واکسن هم پایان رسیده است. گروه اول در دوبی همکاری‌هایی دارد به همین دلیل من اطلاعاتی از آن دارم. در دوبی آن‌ها نه تنها مردم چین بلکه مردم از کشورهای مختلف می‌توانند داوطلب شوند. چیزی که متوجه شدم این است که تاکنون این واکسن هیچ اثر جانبی نداشته است.

اولویت اول واکسن سلامت مردم است، این که کسی که واکسن را تزریق می‌کند بخاطر آن با بیماری دیگری روبرو نشود. تاکنون که این واکسن هیچ پیامدی نداشته است و حتی مسئولان بلندمرتبه امارات هم آن را تزریق کرده‌اند.

کسی را می‌شناسید که این واکسن را تزریق کرده باشد؟

بله، چند نفر از دوستان من در دوبی این واکسن را تزریق کرده‌اند و با هیچ اثر جانبی از آن روبرو نشده‌اند. الان فقط به شکل داوطلبانه این واکسن تزریق می‌شود.

و فکر می‌کنید استفاده از این واکسن کی عمومی می‌شود؟

فکر کنم این واکسنی که با همکاری امارات ساخته می‌شود، خیلی زود وارد بازار می‌شود اما خبر ندارم که دقیقا کی این اتفاق رخ می‌دهد. اما آن طور که شنیده‌ام این واکسن بسیار امن است و باید آن را با فاصله ۲۸ روز دوبار تزریق کنید، بعد از آن آنتی بادی تولید شده در بدن چک می‌شود.

در مورد واکسن چینی کرونا هم حرف‌وحدیث‌های زیادی وجود دارد و افرادی می‌گویند واکسن چینی یا روسی را تزریق نمی‌کنند. فکر می‌کنید دلیل وجود این نگاه بدبینانه به واکسن کشور چین چیست؟

من به عنوان یک خبرنگار از رسانه مخصوصا رسانه‌های غربی اطلاعات دارم. آن‌ها قصد دارند که هرچه درباره چین است بد جلوه کند.

بزرگترین شایعه مربوط به برزیل بود، زمانی که وزارت بهداشت این کشور تست واکسن کرونا را قطع کرد و بعد از چند روز همکاری‌ها را ادامه دادند. زمانی که اولین مورد مشکوک دیده شد تمام رسانه‌های غربی تیتر زدند که یک داوطلب واکسن چینی کرونا مرده است. در حالی که در آخر مشخص شد او خودکشی کرده است و ماجرا به واکسن ربطی ندارد، این موضوع را وزارت بهداشت برزیل اعلام کرد. اما برای آن‌ها اصلا مهم نیست، تا اولین مورد مشکوک را دیدند سریع چنین اخباری منتشر کردند. همچنین فکر می‌کنم آمریکایی‌ها هم سهمی از بازار واکسن را می‌خواهند.

من شخصا به واکسن چینی باور دارم چراکه برخی داوطلبان آن را می‌شناسم و حالشان کاملا خوب است.

پس به نظر شما رسانه‌ها دلیل این شایعات هستند؟

 الان سوژه روز کروناویروس است، اگر بحث روز نظامی، اقتصادی و … بود، درباره آن‌ها این کار را انجام می‌دادند. این نحوه کنترل ذهن مردم توسط رسانه‌های غربی است.

فکر می‌کنید که رقابتی که بین شرکت‌ها درباره ساخت واکسن وجود دارد در این اتفاق نقش ندارد؟ چراکه برعکس چیزی که می‌گویید هم دیده می‌شود و مثلا مدتی پیش گفته شد که واکسن آکسفورد مردم را به میمون تبدیل می‌کند!

بله، چراکه قطعا قبل از این که واکسنی بیرون بیاید در سه مرحله آزمایش می‌شود، چطور مردم می‌توانند با تزریق آن افراد به میمون تبدیل می‌شوند؟ من هم باور ندارم که واکسن آکسفورد کسی را به میمون تبدیل می‌کند. ببینید این درست است که سال‌ها باید یک واکسن را آزمایش کرد تا به این نتیجه رسید که واکسنی ۱۰۰درصد مطمئن است، به همین دلیل هم هیچ کشوری چنین چیزی اعلام نکرده است.

به نظر من رقابت برای یک جهان صلح‌آمیز برای درآمدزایی چیز خوبی است، اما الان در یک پاندمی هستیم چرا باید رقابتی وجود داشته باشد؟ واکسن فایزر آمریکا به دمای منفی ۷۰ لازم دارد، اما واکسن چین با دمای ۲ تا منفی ۸ منتقل می‌شود. واکسن فایزر آمریکا برای نجات جان افراد بیشتر به همکاری نیاز دارد، گونه آن واکسن را به کشورهای دیگر منتقل می‌کنند؟ هیچ راهی برای این کار وجود ندارد.

همچنین ما به گروه مبارزه با کروناویروس سازمان جهانی بهداشت ملحق شدیم و اعلام کردیم که برای کشورهای درحال توسعه واکسن آماده می‌کنیم، ایران هم در این کمیسیون وجود دارد. به نظر من در این دوره ما نیاز به اشتراک گذاشتن داریم و نه جنگیدن برای سود اقتصادی و این حق واقعی انسان است.

اما در مورد تجربه‌ای که از ایران در دوره پاندمی داشتید، با توجه با آمار و ارقام کنونی فکر می‌کنید ایران چگونه کرونا را کنترل کرد؟

ببینید تجربه من به دو بخش تقسیم می‌شود، در نوروز من خیابان‌ها و مراکز خرید خالی را دیدم، اما این بخش شرایط فرق کرده است. به نظر من اقتصاد و جنگ با کرونا باید با هم جلو ببرند و فکر نکنم ایران هم بتواند اقتصاد را کاملا کنار بگذارد و به این مشکل برسد.

البته در دوره نوروز افراد کمی دیده می‌شدند که ماسک بپوشند، الان تقریبا همه ماسک می‌پوشند، این تغییر بزرگی است و نشان می‌دهد که ایران ظرفیت تولید تجهیزات حفاظت در برابر کرونا را دارد. این تغییر بزرگ و مهمی است. چون دانشمندان نشان دادند که در صورت پوشیدن ماسک با فاصله‌گذاری اجتماعی احتمال انتقال ویروس بسیار کم می‌شود.

اعداد کرونا در ایران برخلاف چین بسیار بالا رفته‌اند، فکر می‌کنید تفاوت اصلی این دو کشور در کنترل پاندمی چیست؟

شیوه چین برای کنترل ویروس به معنای قرنطینه همه افراد در خانه است، اما این به معنای بیکاری افراد است. فکر کنم با توجه به شرایط اقتصادی ایران بخاطر تحریم‌های آمریکا، تعطیلی کلی غیر ممکن است. چراکه نمی‌توانیم همه اقتصاد قربانی مقابله با ویروس کنیم. از سویی چین وسعت بزرگی دارد و قرنطینه کلی یک شهر قابل تحمل است، اما فرض کنید که به طور کلی تهران را قرنطینه کنیم، این برای همه مردم سخت است.

اول صحبت شما گفتید که در پنج  روز ۱۱ میلیون نفر آزمایش شدند، در ایران از اول پاندمی تاکنون پنج میلیون نفر آزمایش شده‌اند. فکر می‌کنید چه چیزی باعث شد این تعداد آزمایش کرونا را داشته باشد؟

فکر کنم این به صنایع برمی‌گردد، شاید برای پی‌سی‌آر باید تجهیزات بیشتری وجود داشته باشد. مثالی از ماسک‌ها بزنم، زمانی که پاندمی در چین رخ داد از شرکت خودروسازی تا پوشاک همه شروع به تولید ماسک کردند. این یک چرخه صنایع است که در چین وجود دارد و بخاطر آن می‌توانیم تمرکزمان را روی تولید ماسک بگذاریم.

اما فکر کنم دلیل ایران برای کمبود تست عدم همکاری با کشورهای دیگر بخاطر تحریم‌ها باشد، با تحریم‌ها بسیاری از تجهیزات حقوق بشری به ایران منتقل نمی‌شود.

 البته ما اخبار زیادی از نحوه تولید تجهیزات در ایران تولید کردیم و برای مثال به البرز بزرگترین شرکت تولید ماسک رفتیم و به نظر می‌رسد ایرانی‌ها در راستای تولید محصولات بیشتر تغییر کرده‌اند.

به عنوان یک خبرنگار، زندگی شما در دوره پاندمی چقدر تغییر کرد؟

در روزهای ابتدایی نگران بودم چون داروی خاصی نبود و ماسک به سادگی پیدا نمی‌شد، البته در برخی کشورهای توسعه‌یافته هم شرایط همین بود. اما بعد از دو یا سه ماه دیدم که ایران محصولات داخلی زیادی تولید می‌کند. نه این که الان زندگی به شرایط عادی برگشته است، اما با ماسک می‌توانیم کارهای بیشتری انجام بدهیم.

به نظر من برای ایرانی‌ها هم شرایط این بود و الان همه عادت کردند که ماسک بپوشند. با تعطیلی دو هفته‌ای دولت فکر کنم شرایط بهتر می‌شود. فکر کنم این زمستان سخت است، اما امیدوارم این زمستان آخرین زمستان سخت باشد.

شاید تا به حال اصطلاح فابینگ را نشنیده باشید اما مطمئن باشید حتما جزئی از زندگی روزانه شماست. وقتی از سرکار خسته به منزل بر می گردید و سر میز یا سفره شام همسر یا فرزند شما سرش را در گوشی تلفن همراهش کرده و با کلمات مبهم به شما پاسخ می دهد گرفتار فابینگ هستید. وقتی در مهمانی ها و دورهمی های دوستانه یا فامیلی بعد از سلام و احوالپرسی اولیه هر کس به گوشی همراهش مشغول می شود گرفتار فابینگ هستید. و وقتی که در روابط عاطفی و زناشویی با شریک یا همسر خود به کافه ای رفته اید یا در منزل نشسته اید و یکی از شما مدام گوشی تلفنش را چک می کند گرفتار “پی‌فابینگ” شده اید.

فابینگ phubbing

استفاده از تلفن همراه به عنوان بخشی از زندگی مدرن، ممکن است حتی اگر آزار دهنده باشد بی ضرر به نظر برسد ، اما تحقیقات نشان می دهد که فابینگ می تواند به روابط شما آسیب برساند. اما سپپلو ، روانشناس دانشگاه های استنفورد و ییل و نویسنده کتاب مسیر خوشبختی، می گوید: “هر چند فابینگ به این معنی است که شما از طریق رسانه های اجتماعی یا پیام کوتاه با کسی ارتباط برقرار می کنید اما در واقع می تواند روابط حضوری و لحظه ای شما را به شدت مختل کند.”

یک مطالعه نشان داد که بیش از 17 درصد افراد حداقل چهار بار در روز در حضور دیگران و به هنگام صحبت با آنها دزدکی تلفن‌شان را چک می‌کنند. تقریباً 32 درصد افراد نیز دو تا سه بار در روز فابینگ می‌كنند.

اگرچه شاید این رفتار چیز مهمی به نظر نرسد، اما تحقیقات نشان می‌دهد که فابینگ می‌تواند به روابط و سلامت روان شما آسیب برساند.

فابینگ (Phubbing) چیست؟

در اردیبهشت سال 2012 ، فرهنگ لغت Macquarie استرالیا و آژانس تبلیغاتی McCann گروهی از متخصصان زبان را گرد هم آوردند تا بر پدیده‌ای رایج در عصر تلفن‌های هوشمند نامی بگذارند. آنها این پدیده را فابینگ ‘Phubbing’ لقب دادند و آنرا چنین تعریف كردند: “عمل نادیده گرفتن کسی که با شما صحبت می کند با توجه و نگاه کردن به تلفن همراه خود” یا “عمل خنثی كردن روابط شخصی در یك محیط اجتماعی با نگاه كردن به تلفن به جای توجه به دیگری “.

بنا به تعریف، ‘Phubbing’ عملی است که باعث می شود افراد در محیط‌های اجتماعی یا خانوادگی به جای توجه به دیگران به تلفن خود نگاه کنند. یا به عبارت ساده تر: “بی‌اعتنایی به دیگران با نگاه کردن به تلفن همراه".

فابینگ چگونه بر روابط ما تأثیر می گذارد؟

از سال 2012 تا کنون مطالعات زیادی در مورد عوارض و پیامدهای فابینگ در روابط اجتماعی، بین فردی، زناشویی و کودکان انجام شده که همگی بر پیامدهای منفی فابینگ تاکید داشته اند.

مطالعه‌ای در سال 2012 نشان داد که صرف حضور تلفن همراه در حین مکالمه - حتی اگر از آن استفاده نشود - کافی است تا مردم احساس ارتباط کمتری با یکدیگر داشته باشند.

فابینگ باعث می‌شود توانایی صحبت کردن رودررو و ایجاد رابطۀ حضوری با دیگران آسیب ببیند. امروزه بیش از سه چهارم ایرانیان تلفن هوشمند دارند، بنابراین ممکن است مشکل فابینگ روز به روز برای ما بدتر شود و پیامدهایش بیش از این روابط اجتماعی را گسسته و تخریب کند.

یک مطالعه نشان داد که ارسال پیام کوتاه sms در هنگام مکالمه رو در رو باعث می شود که همه افراد درگیر در مکالمه، تجربه رضایت بخشی از آن نداشته باشند.

استفاده از تلفن همراه و تلفن‌های هوشمند همچنین می‌تواند در ازدواج تأثیرگذار باشد.
یک مطالعه نشان داد که فابینگ رضایت زناشویی را خصوصا در آغاز ازدواج و دوران نامزدی کاهش می دهد. تنش و درگیری بر سر استفاده از تلفن دلیل این کاهش رضایت بود.

مطالعه دیگری نشان داد وجود فابینگ در روابط زناشویی به افسردگی زوجین می‌انجامد و نیز این همسران میزان افسردگی بالاتری را تجربه می کنند. این محققان می گویند: “اگر شریک زندگی شما مشغول تلفن است بدان معنی است که او در آن لحظات با هم بودن چیز دیگری را بر شما اولویت می دهد” و و این به روابطشان صدمه می زند.

همچنین یک مطالعه در مورد تاثیر فابینگ بر روابط والدین و فرزندان اثبات کرد که کودکان و نوجوانانی که والدینشان درگیر فابینگ هستند تا 60 درصد بیشتر دچار افسردگی، پرخاشگری، گوشه گیری و انزوا می‌شوند.

بنا به تحقیقات فابینگ همچنین بر روابط درون خانوادگی تاثیر منفی گذاشته میزان تعلق و وابستگی خانوادگی اعضا را کاهش می‌دهد.

فابینگ چگونه بر سلامت روان تأثیر می گذارد؟
از سال 2012 تا کنون مطالعات زیادی در مورد عوارض و پیامدهای فوبینگ در روابط اجتماعی، بین فردی، زناشویی و کودکان انجان شده که همگی بر پیامدهای منفی فوبینگ تاکید داشته اند. . مطالعه ای در سال 2012 نشان داد که صرف حضور تلفن همراه در حین مکالمه - حتی اگر از آن استفاده نکنید - کافی است تا مردم احساس ارتباط کمتری با یکدیگر داشته باشند.

یک مطالعه منتشر شده در مجله روانشناسی کاربردی اجتماعی نشان داد که افرادی که مورد فابینگ قرار می گیرند از این موضوع بسیار بیشتر ناراحت می شوند تا وقتی که اصلا از آنها چیزی پرسیده نشود.

نیروی محرک این احساسات چیست؟ مطالعات نشان داده است که فابینگ 4 نیاز اساسی انسان را تهدید می کند این نیازهای اصلی عبارتند از:
احساس تعلق داشتن

اعتماد به نفس

زندگی معنا دار

احساس کنترل داشتن
وقتی کسی پیش شما با تلفنش مشغول می‌شود، شما ممکن است احساس طردشدن و محروم شدن از مصاحبت او را بکنید. این می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت روان شما داشته باشد.

تحقیقات همچنین نشان می دهد افرادی که دچار فابینگ هستند تمایل زیادی دارند تا تلفن‌شان همیشه در دسترس باشد تا با شبکه رسانه‌های اجتماعی ارتباط برقرار کنند و به این وسیله خلاء ارتباط حضوری یا رودررو را پر کنند. این شروع یک چرخه معیوب است.

به علاوه، غواصی در شبکه های اجتماعی ممکن است مشکل را بدتر کند. بر اساس تحقیق منتشر شده در کتاب “کامپیوتر و رفتار انسانی” (Computers and Human Behavior)، شبکه های اجتماعی می‌توانند احساس افسردگی را بدتر کنند و هرچه بیشتر از رسانه های اجتماعی استفاده کنید ، احتمال احساس افسردگی یا اضطراب شما بیشتر است .

مطالعه‌ای دیگر نشان داد افرادی که هنگام صرف غذا با دوستان یا خانواده از تلفن خود استفاده می کنند نسبت به افرادی که این کار را نمی کنند، از وعده غذایی خود کمتر لذت می‌برند. یک آزمایش پیگیری نشان داد که استفاده از تلفن با ایجاد حواس پرتی و کاهش اشتیاق، لذت تعاملات رودررو را در دور میز غذا از بین می‌برد؛ امری که به کاهش روابط خانوادگی منجر می‌شود.

آیا شما دچار فابینگ هستید؟

علامت شماره یک مبنی بر اینکه شما دچار فابینگ هستید ، تلفن همراه شما است. اگر تلفن شما همیشه با شماست چون می ترسید تماس ، اعلانات یا به روزرسانی وضعیت را از دست بدهید ، احتمالاً دچار فابینگ هستید.

سه نشانه دچار بودن به فابینگ به این شرح است:
همزمان دو مکالمه دارید، یکی از طریق تلفن و و یکی با شخص روبرویتان. شما به احتمال زیاد هیچکدام از این دو مکالمه را با موفقیت انجام نمی دهید و مطمئناً فیوب “Phub” (دچار فابینگ) هستید.

سرمیز یا سفره غذا یا دیگر موقعیت‌های اجتماعی با تلفن خود مشغول می‌شوید. قرار دادن تلفن کنار بشقاب غذا علامت هشداری است که نشان می دهد به زودی ارتباطات خانوادگی تان دچار اختلال خواهد شد.
یادتان باشد ، حتی لازم نیست تلفن خود را در حین مکالمه لمس کنید تا روی رابطه شما تأثیر منفی بگذارد. یک مطالعه نشان داده است که تنها وجود تلفن در دستان یا کنار شما باعث می‌شود همسر، فرزند، خانواده یا دوستان و همکارانتان کمتر با شما ارتباط برقرار کنند.

بدون چک کردن تلفن نمی توانید شام، نهار یا صبحانه تان را تمام کنید. این نشانه‌ای از دلهره و ترسی واقعی در شماست. ترسِ از دست دادن تماس، پیام یا پست جدیدی در شبکه های اجتماعی.
3 راه برای جلوگیری از فابینگ شدن

اگر فکر کردن به خارج شدن و کنار گذاشتن شبکه های اجتماعی شما را عصبی کرده و مزاجتان را به هم می ریزد، تنها نیستید. در واقع، یک مطالعه نشان داده که تمایل به بررسی و چک کردن شبکه های اجتماعی بیشتر از میل به رابطه جنسی است.
اما این بدان معنا نیست که شما نمی‌توانید روش‌های دیگری را بدون توجه بی‌وقفه، برای چک کردن رسانه‌های اجتماعی یاد بگیرید و از دچار شده به فابینگ پرهیز کنید.

1- غذایتان را بدون تلفن بخورید
وقتی زمان غذا خوردن است، اعم از صبحانه، نهار یا شام، مهم نیست کجا هستید ، تلفن را کنار بگذارید. اگر فکر می کنید اعلان یک پیام می تواند حواس شما را پرت کند، تلفن خود را نیز در حالت «مزاحم نشوید» یا “هواپیما” قرار دهید.
هر وعده غذایی را به به موقعیتی برای گفتگو و صحبت کردن با همسر، فرزندان، خانواده، دوستان یا همکاران تبدیل کنید و با آنها گفت و شنودی صمیمانه داشته باشید. ممکن است در ابتدا از این اجبار احساس خوبی نداشته باشید، اما به زودی با گفتگوی رو در رو احساس راحتی بیشتری خواهید کرد.

2- تلفن را از دسترس خود دور کنید
وقتی به خانه بر می گردید یا پس از اتمام کار روزانه حداقل برای دو ساعت تلفن خود را در جایی دور از دست قرار دهید. مثلا در ماشین یا در کشوی میز یا در جیب کت. ممکن است روزهای اول احساس کنید عضوی را از دست داده اید، اما نترسید که تلفن خود را دور از دسترس قرار داده اید - و آن را در همانجا بگذارید.
مطمئن باشید هر پیام یا علان یا به روز رسانی در گوشی شما منتظر می ماند و ناپدید نمی شود. برای تماس های ضروری از تلفن ثابت یا یک گوشی معمولی غیر هوشمند استفاده کنید.

3- خود را به چالش بکشید
نیاوردن تلفن به سر میز یا سفره غذا یا گذاشتن آن در ماشین یا جیب کت را به چالشی برای خود تبدیل کنید و برای چیروزی در آن تلاش کنید. این گونه انگیزه مضاعفی برای چرهیز از فابینگ خواهید داشت که به شما کمک می کند اوقاتی را در روز از تلفن هوشمندتان دور باشید.
علاوه بر این ها به تدریج چالش های دیگری برای خود ایجاد کنید یا ان را با دیگران به اشتراک بگذارید.

3 راه برای کمک به فابینگ دیگران

اگر می خواهید به یکی از عزیزان خود کمک کنید تا از فابینگ دست بردارد، این سه مرحله برای شروع وجود دارد:

1- رفتار درست خودتان را الگوی آنها قرار دهید
اگر می خواهید وقتی کنار همسر، فرزند، اعضای خانواده یا دوست خود نشسته اید مورد فابینگ قرار نگیرید و به آنها کمک کنید که دچار فابینگ نشوند، مثال خوبی برای آنها باشید.
وقتی کنار آنها روی مبل نشسته اید، تلفن خود را کنار بگذارید. از آنها نخواهید تا در زمان دیدارتان چیزی را در گوشی شان به شما نشان دهند. با سایر افرادی که نشسته اند وارد گفتگو شوید. مطمئن باشید آنها این نکته را خواهند فهمید.

2- با آنها صحبت کنید
هیچ چیز مثل عشق و محبت اثر گذار نیست. اگر کسی که با او ارتباط دارید عادت به فابینگ دارد، با او راجع به این مساله صحبت کنید و به او بگویید که فابینگش چه تاثیر بدی روی روابط شما می گذارد. اگر نمی توانید این مطلب را رو در رو بگویید برایش یک ایمیل بدهید یا پیغام بگذارید.
در هر صورت به آنها بگویید که این کار را دوست ندارید و سپس به آنها کمک کنید تا عادت های بهتری پیدا کنند.

3- دلسوز باشید
فابینگ اعتیاد واقعی نیست، اما یک مشکل انگیزشی است. رفتارهای آموخته شده مدتی طول می کشند تا از بین بروند، بنابراین صبور باشید و انها را درک کنید، اما در ضمن محکم باشید و از خواسته تان عقب نشینید.

خلاصه کلام

به طور کلی ، این نتایج یادآوری خوبی است که بدانیم اگرچه تلفن های هوشمند ما می‌توانند کارهای بسیاری را برای ما انجام دهند ، اما یک چیز را نه تنها نمی‌توانند انجام دهند بلکه ممکن است بر آن تاثیر منفی بگذارند و ان حفظ روابط ما با افرادی است که دوستشان داریم.
به هر حال برای آنکه در خانواده بیشتر حضور داشته باشید، وقتی به خانه می‌رسید، گوشی هوشمند خود را در جیب خود بگذارید!