مدیرالنفیسه

سنًتی زیبا و تاریخی از مراجع عظام تقلید پیشین و به گونه ای قانون نانوشته‌ای وجودداشته و دارد که بلافاصله پس از رحلت هر مرجع تقلید، در حضور برخی بزرگان حوزه و شاهدان، مُهر ایشان شکسته می شود.
این اقدام علاوه بر عظمت مرجعیت شیعه،  در حقیقت برای پیشگیری از هر گونه سوءاستفاده احتمالی بازماندگان و اعضای دفتر بوده و بدین ترتیب به مومنین ، این اطمینان داده می‌ شود که دیگر زمینه‌ای برای سوءاستفاده از جایگاه مرجعِ درگذشته وجود ندارد.

این موضوع تا جایی اهمیت داشته که در احوالات مرحوم آیت‌ﷲ‌العظمی حجت نقل شده است که در روزهای پایانی عمر شریفشان و زمانی که تعدادی از بزرگان مانند مرحوم آیت‌ﷲ قاضی طباطبائی در بستر بیماری بودند، خطاب به آنان دستور دادند که در همان مجلس ، مُهرشان شکسته شود. بزرگان حاضر در جلسه نیز این امر را به استخاره منوط کرده و پاسخ استخاره، آیه شریفه «وله دعوة الحقً» آمد و به تقریر مرحوم علامه طباطبائی، بعدها نیز به عنوان یکی از ویژگی‌های آن مرحوم، در متن سنگ قبر شریفشان ذکر گردید.

گفتنی است که استفاده از مهر مرجع تقلید همواره تا کنون بصورت سنًتی و کاملا تحت نظر مراجع تقلید انجام می پذیرد. 
بدین ترتیب با شکستن مهر مرجع درگذشته ، پایان دریافت وجوهات و هر آنچه از نظر شرعی ، منوط به اجازه مرجع تقلید است ، اعلام می گردد. 
در این راستا از سوی دیگر ، فرزندان و دفتر مرجع تقلید درگذشته ، گزارش کاملی از وجوهات باقی مانده را تهیه و در اختیار یکی از مراجع أعلم قرار می دهند ، تا شرعا و با اجازه مرجع اعلم زنده ، در موارد مشخًص صرف شود.

از سوی دیگر با درگذشت یک مرجع تقلید و شکسته شدن مهر وی در برابر شخصیت های حوزوی و فرزندان و دفتر او، پایان پرداخت شهریه آن مرجع به حوزویان نیز بشمار می آید. گاه به اجازه مرجع أعلم زنده و برای احترام از مرجع درگذشته ، اجازه داده می شود که برای یک و یا چند ماه از پولهای باقی مانده ، به حوزویان شهریه داده شود ، که این نیز نوعی احترام بزرگان حوزه به یکدیگر بشمار می آید. 
این اقدام و سنًت زیبا ، که به پیروی از سنًت دیرینه حاکم بر حوزه ها و بیوت مراجع می باشد ، به عنوان قانون نانوشته ، لیکن حاکمی است مه از اهمیت فراوانی برخوردار است.

به بیانی دیگر نشان دهنده پایبندی فرزندان و بازماندگان مرجع تقلید به امورات شرعی و مذهبی و دستورات دینی است که این حرکت خود موجب اطمینان بخشی به مردم و افراد جامعه بشمار می رود. 
از سوی دیگر این سنًت معمول در حوزه های علمیه ، تکلیف وکلا و نمایندگان مرجع تقلید درگذشته را روشن ساخته و از این هنگام هرگونه تصرف در امور مالی را باید با اجازه مرحع أعلم حوزه صورت دهند. 
بنظر می رسد که این سنًت شکستن مهر مرجع تقلید از قرنها پیش وجود داشته و تا کنون ادامه دارد.

اینجانب در دوران زندگی خود تا کنون شاهد دوران شکستن مهر های آیات عظام سید محسن حکیم ، سید محمود شاهرودی، سید عبد الأعلی سبزواری، سید شهاب الدین مرعشی نجفی ، سید محمد رضا گلپایگانی، سید محمد روحانی، سید عبد الکریم اردبیلی و امروز مرحوم آیة الله سید محمد سعید حکیم رضوان الله تعالی علیهم أجمعین بوده ام. 
این حرکت و سنًت کهن و زیبا ، همواره در جمعی از بزرگان و سرشناسان حوزه و با حضور فرزندان و بازماندگان مرجع درگذشته و در انجمنی تأثر آور که در نتیجه رحلت آن مرجع صورت می گیرد ، با ذکر صلوات بر محمًد و آل محمد و سخن شخصیتی از آن جمع ، پایان می پذیرد.

هادی انصاری

تابلوهای راهنمائی و رانندگی در جاده ها ،هر یک پیام خاصّی دارند. برخی توجّه می دهند و برخی اخطار. برخی دیگر نیز یادآوری کننده و تأکیدکننده اند. تعدادی هم از راننده می خواهند که خود را نسبت به وقوع هر گونه حادثه احتمالی پیش رو مجهّز سازد.

در واقع تمام این تابلوها، دست در دست یکدیگر، می خواهند به گونه ای راننده را سالم به مقصد برسانند و خطر لغزنده بودن جاده را به اطلاع رانندگان برسانند.

« جاده لغزنده است»، همان تابلوی راهنمائی است امّا فرا روی دولتمردان وکارگزارانی که قصد دارند در مسیر پرپیچ و خمِ خدمت به مردم و تصمیم گیری برای نظام اسلامی حرکت کنند.

این تابلوها، پیام های ابرمردی است که حکومت کوتاه ۵ ساله اش الگویی تمام عیار، برای همه ی عدالت پیشگان وآزادگان عالم، به ویژه کارگزاران و مدیران نظام اسلامی است.

این تابلوها با پیام های خود می کوشند، مسؤولان را در جهت پیمودن مسیر خدمتگزاری به ملّت ، یاری کنند.

پس لطفا برای سلامت راندن در مسیر خدمت در دوران مسئولیت ،یک بار هم که شده  این تابلوها را  که برگرفته از نامه های ۲۶، ۲۷ و ۵۳نهج البلاغه امیرالمومنین علی (ع)است باهم مرور کنیم.
جناب مدیر؛
▪ واجباتت را با اخلاص انجام بده!
▪ فراوان یاد قیامت کن !
▪ مراقب هجوم شیطان باش!
▪ خویشتن دار و منصف باش!
▪ با خودسازی، مردم را تربیت کن!
▪ مردمی باش ودرجمع مردم حضور پیداکن و باآنان گفتگو کن !
▪ با مردم رو راست و شفاف باش!
▪ با مردم مهربان و دوست باش!
▪ دربرخورد با مردم حوصله کن و با آنها با عدل و انصاف رفتار کن!
▪ با مردم تند خو نباش و به آنها دروغ نگو!
▪ به ملّت خیانت نکن!
▪ خشنودی خدا را با خشنودی مردم عوض نکن!
▪ بر سرمردم منّت نگذار!
▪ به فکر مشکلات محرومان باش واز آنان روی برمگردان!
▪ رعایت حال محرومان و طبقات پائین جامعه را بکن!
▪ حقّ را به حقّ دار بده!
▪تا می توانی با پرهیزکاران و راستگویان بپیوند!
▪ از خشم عمومی مردم بترس!
▪ مراقب مسؤولان دفترت باش! 
▪ مراقب نزدیکانت باش!
▪ سهم خواهی و ویژه خواری نکن! 
▪ هرگز شتاب زده عمل نکن!
▪ در انعقاد قراردادها و پیمان ها دقّت کن!
▪ در مقابله با دشمن، دوراندیش باش!
▪همیشه در دسترس مردم باش!

ودر پایان این فراز از نامه ۵۳امیرالمومنین علی (ع) می تواند دعای همه مدیران و کارگزاران باشد:

” از خداوند بزرگ، با رحمت گسترده و قدرت برترش در انجام تمام خواسته ها، درخواست می کنیم که به آن چه موجب خشنودی اوست، من و تو را موفّق فرماید، که نزد او وخلق او، دارای عذری روشن باشیم . برخوردار از ستایش بندگان، یادگار نیک در شهرها، رسیدن به همة نعمت ها و کرامت ها بوده و این که پایان عمر من و تو را به شهادت و رستگاری ختم فرماید، که همانا ما به سوی او باز می گردیم".

*مدیرکل نهاد کتابخانه های عمومی خراسان رضوی

                               
 
«ایران قوی» یکی از شعارهای مهم و محوری آقای ابراهیم رییسی در انتخابات اخیر بود. شعاری که وام گرفته از سخنرانی رهبری در سال 98 است که در آن تصریح کردند «باید قوی شویم» تا تهدید نشویم.

  حالا که آقای رییسی، رئیس این جمهوری است شایسته است که همه در مورد این شعار محوری و مهم و راهکارهای عملی شدن آن همت و همکاری کنیم.

  هر کشور از دو رکن مهم ساخته می‌شود: دولت و ملت. و از این رو چهار وضعیت متصور است: «دولت ضعیف، ملت ضعیف»، «دولت قوی، ملت ضعیف»، «دولت ضعیف، ملت قوی» و «دولت قوی، ملت قوی».

  دولت ضعیف دولتی است که اقتدار لازم برای تدبیر امور و اداره کشور را ندارد. ملت ضعیف هم ملتی است که در جامعه مدنی نحیف و هویت ملی ضعیف است و سرمایه اجتماعی و اعتماد اجتماعی و هویت ملی در آن کم و کم‌رنگ است.

  در وضعیت «دولت ضعیف، ملت ضعیف» اقتداری نیست تا نظمی حاکم کند و جامعه مدنی‌یی نیست تا مکانیسمی برای تعامل باشد. در این وضعیت نه دانشگاه مستقل شکل می‌گیرد و نه رسانه‌های توان‌مند. نه توسعه حاصل می‌شود و نه دردی درمان. مشکلات بر هم بار می‌شوند و جنگ قومی جای گفت و گوی ملی می‌نشیند.

  قصه پرغصه افغانستان این‌روزها همین حکایت «دولت ضعیف- ملت ضعیف است» که این کشور را در تلاطم و بحران قرار داده است. نماد یک کشور پرچم است و چه چیزی سخت تر از اینکه مردمی را به دلیل حمل پرچم در کوی و برزن بزنند؟ پرچم ضعیف نماد کشور ضعیف است.

  در دولت قوی اقتدار مبتنی بر قدرت مشروع است، اقتدارِ مبتنی بر قدرتی که کارآمدی و رضایت شهروندان را جلب کرده است.

  در افغانستان دولت ضعیف وجود داشت. چون به جای اقتدار ملی، قدرت قومی شده وجود داشت و قومیت‌ها موضوع تحلیل وضعیت سیاسی بودند.

  کشور قوی، درست نقطه مقابل وضعیت “دولت ضعیف، ملت ضعیف” است. «ایران قوی» در گروِ دولت قوی و ملت قوی است.

  اگر «ایران قوی» را شعار می‌دهیم و آنرا ضرورت می‌دانیم تا «تهدید نشویم» باید بکوشیم تا ملتی قوی داشته باشیم. چون حتی با وجود دولت مقتدر و به فرض کارآمد بودن آن، ایران قوی حاصل نخواهد شد مگر با ملت قوی. ملت قوی ملتی پویا و هم‌بسته است که هویت ملی در آن پررنگ و پر مایه است.

  آیا یکی از پایه‌های ساختن ملتِ قوی، برکشیدن نمادهای ایرانی و گفت وگو درباره ایران نیست؟ متاسفانه در دهه های گذشته به دلایل مختلف گفتمانی و نیز مناسبات قدرتی و سیاسی (که ریشه شناسی و واکاوی آنها از حوصله این یادداشت بیرون است)، هویت ملی و ارزش های ملی تاحدی به حاشیه رفتند.

  رقبا و به بیان صریح‌تر، دشمنان ایران از این خلاء کم‌رنگ شدن هویت ملی سوء استفاده کردند و حمایت و هدایت برخی گروه‌های تروریستی تجزیه طلب را به خصوص در برخی مناطق در دستور کار خود قرار دادند.

  نمادها و ارزش های شیعه بسیار ارزش‌مندند و همه می‌دانیم که استقلال و دستاوردهای پرشمار ایران مقتدر صفوی با مذهب شیعه ممکن شد، چنان که برخی آن را اسلام ایرانی نامیدند.

  با وجود اینکه در گذر سال ها فرهنگ و ارزش‌های ارزشمند تشیع به بخشی از فرهنگ ایرانیان تبدیل شده است، اما واقعیت این است که همه هویت ملی را نباید به آن محدود کرد؛ ضمن اینکه جمعیت قابل توجهی از ایرانیان از اهل سنت‌اند.

اگر نمادها و ارزش های ملی به نفع نمادهای تشیع کم‌رنگ یا به دلایل گفتمانی به حاشیه رانده شوند، هویت و همبستگی ملی تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد و زمینه فعالیت تجزیه طلبانی فراهم می‌شود که حتی از بردن نام ایران پرهیز دارند و القا می کنند اساساً چیزی به نام «ملت ایران» وجود ندارد و «ملت های مختلف در کنار هم در این جغرافیا قرار دارند.»

  در خلاءِ همت برای هویت ملی و در بستر نارضایتی های اقتصادی و معیشتی، خطر تحرکات و تبلیغات سوء تجزیه طلبان بیشتر شده است. در این میان متاسفانه برخی هم چنان وانمود می‌کنند که گویی در عصر جدید دیگر غیرت به وطن مضحک است و (عمر) مرزها تمامند و مردم متمدن، خاک برایشان مهم نیست و … و نادانسته به نوعی دیگر، آب به آسیای دشمنان ایران می‌ریزند که خود حدیثی دیگر است.

  ارتقای هویت ملی علاوه بر اینکه ضرورتی برای تقابل با توطئه تجزیه طلبی است، دستاوردهای مبارکی در اقتصاد و اجتماع دارد. آیا فرهنگ سازی برای غیرت داشتن نسبت به «کالای ایرانی» و نخریدن کالای غیر ایرانی بدون توجه و تاکید بر هویت و غیرت ملی ممکن است؟

  «نگاه به درون» که مورد تاکید است بدون عوامل توانمندساز «درون» چگونه باید محقق شود؟ «نگاه به درون» مستلزم آگاهی و عشق به ایران است.

  جشن‌ها، مناسبت‌ها و حلقه زدن دور نمادهای وحدت‌آفرین و هویت‌بخش ملی به ساختن جامعه‌ای سالم‌تر کمک می‌کند. پس چرا این جشن‌های ایرانی را زنده نکنیم تا ملت ایران از هر قوم و مذهبْ گردهم به شادی بنشینند.

  بسیاری از جشن های ایرانی در گرامی‌داشت و یادآوری ارزش طبیعت است، چیزی که امروز سخت به آن نیازمندیم. برخی از این جشن‌ها هنوز در میان پارسیان هند زنده است. جشن آبانگان جشن پاسداشت آب است.

  نوروز نه تنها یک جشن بزرگ ملی بلکه جشنی بزرگ در حوزه ایران بزرگ فرهنگی است که در هند، آذربایجان، ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان و چندین کشور دیگر گرامی داشته می‌شود. نوروز یک میراث تاریخی است و ظرفیتی ارزشمند برای دیپلماسی فرهنگی ایران در منطقه.

  کم‌رنگ شدن جشن ها، آیین‌ها و نمادهای ملی ایرانی جز تضعیف ملت و دوری از مسیر تحقق «ایران قوی» هیچ دستاوردی ندارد. هیچ ملتی قدرتمند نشده مگر اینکه هویت ملی و غیرت ملی هم داشته است.

  اینکه گفته می‌شود «فضای تلاش سیاسی پرهزینه و کم محصول شده است.» چالشی است که برای آن باید چاره‌ای جست. برای کمک به رونق اقتصادی، مقابله با توطئه تجزیه‌طلبی و ارتقای غیرت ملی و … باید «ایران» را در عرصه عمومی برجسته کرد.

  همه برای «ایران قوی» بکوشیم. همه «ایران» را فریاد کنیم.

عصر ایران؛ امید جهانشاهی-

                           بسم الله الرحمن الرحیم

حادثه عاشورا از چند منظر قابل توجه و بررسی است. یکی از منظر‌هایی که می‌توان این حادثه را مورد توجه قرار داد بروز و ظهور دو طیف از انسان‌ها در این حادثه است:
 

انسان‌های حرّ و آزاده
انسان‌های واداده و برده.

وقتی قیام امام حسین علیه السلام را بررسی می‌کنیم، میبینیم که از آغازین روز حرکت آن حضرت از مدینه تا آخرین لحظات حیات شریف آن حضرت از این دو مفهوم، سخن به میان آمده است.
مخفی نماند که بردگی انسان به گونه‌های مختلفی قابل مشاهده است.
گروهی از ترسِ از دست دادنِ کمترین امکانات رفاهی و مادی و عافیت طلبی، تن به ذلت داده و زیر بار سلطه و ستم مستبدان عالم، سر خم میکنند. سرسپردگی بنی اسرائیل، در مقابل فرعون و فرعونیان، نمونه بارزی از اینگونه بردگی است؛ کسانی که به تعبیر امیرالمومنین علیه السلام از ترس خوارى به استقبال ذلت و خواری می‌روند.
برخی دیگر بنده هوا و خواهش‌های خویش هستند و عقل و ارزش‌های انسانی خود را در چنبره هوا‌های نفسانی خویش اسیر کرده اند. قرآن کریم در مورد این افراد چنین می‌فرماید: «پس آیا دیدى کسى را که هوس خویش را معبود خود قرار داده و خدا او را دانسته گمراه گردانیده و بر گوش او و دلش مُهر زده و بر دیده‏اش پرده نهاده است؟ آیا پس از خدا چه کسى او را هدایت خواهد کرد؟ آیا پند نمى‏گیرید؟»

براستى چه بت خطرناکى است هوى پرستى که تمام درهاى رحمت و طرق نجات را به روى انسان مى‏بندد و چه گویا و پرمعنى است حدیثى که از پیغمبر گرامى اسلام صلّى اللّه علیه و اله نقل شده: «هرگز در زیر آسمان، معبودى منفورتر از هواى نفس، در نزد خدا، پرستش نشده است»! چرا که بتهاى معمولى موجوداتى بى‏خاصیتند، ولى بت هوى و هوس اغوا کننده، و سوق دهنده به سوى انواع گناه و انحراف است. هواپرستى، مهم‌ترین وسیله هدایت را که درک صحیح حقایق است از انسان مى گیرد و پرده بر چشم و عقل آدمى مى افکند.

آری برخی افراد به هوای بدست آوردن مال و منال و یا رسیدن به پست و مقام و یا بهرهمندی از شهوات و لذایذ مادی، اسیر و برده نفس خود می‌شوند.

اما اگر بخواهیم همه این عوامل را در یک عنوان خلاصه کنیم باید بگوییم دلبستگی و وابستگی به دنیا و زندگی مادی، مهمترین عامل وادادگی و اسارت انسان است. همین نکته را به خوبی می‌توان از فرمایش امام حسینعلیه السلام استفاده نمود.

در تاریخ طبری آمده که امام حسین از جاى خود کوچ کرد و در روز دوم محرم سال ۶۱ هجرى وارد کربلا شد. در این هنگام رو به اصحاب خود نمود و فرمود:

«مردم بنده دنیایند و دین بر سر زبانهاى آن‌ها آویزان است که آن را مى‏چرخانند بر محور زندگى خود، وقتى بوسیله بلا آزمایش شدند دین‏داران کم خواهند بود.»

بزرگ پرچمدار عاشورا در حساس‏ترین لحظات از دشمن تجاوزکار مى‏خواست که اگر به دین، آیین پایبند نیست، آزادمنش باشد. روایت گران حادثه عاشورا این چنین نقل می‌کنند که:

واى بر شما اى پیروان آل ابو سفیان، اگر شما دین ندارید و از حساب روز قیامت نمى‏ترسید، پس دست کم در دنیاى خود آزاد مرد باشید.»
به همین جهت می‌توان گفت که یکی از بلندترین دعوت‌های امام حسین علیه السلام دعوت به آزادی روح انسان و آزادگی است. همانگونه که یکی از اهداف مهم بعثت انبیاء الهی و پیامبر اسلام علیهم السلام نیز، دعوت به آزاد شدن از قیود و وابستگی هاست.

«.. [همان پیامبرى که‏]آنان را به کار پسندیده فرمان مى‏دهد، و از کار ناپسند باز مى‏دارد، و براى آنان چیزهاى پاکیزه را حلال و چیزهاى ناپاک را بر ایشان حرام مى‏گرداند، و از [دوش‏]آنان قید و بندهایى را که بر ایشان بوده است برمى‏دارد…»

شاید به همین جهت است که قیام امام حسین علیه السلام برای همه آزادگان و آزاد اندیشان جهان الهام بخش است تا آنجا که گاندی رهبرآزدایخواهان هندوستان می‌گوید: مبارزه خود علیه استعمار انگلیس را از حسین علیه السلام آموختم که چگونه در برابر استبداد مقاومت کرد. همچنین نلسون ماندلا در این زمینه می‌گوید: امام حسین علیه السلام برای او که در برابر نژادپرستی سفیدپوستان آفریقای جنوبی مقاومت می‌کرد الهام‌بخش بود.

حجت الاسلام رسولی محلاتی

بهترین واکسن های کرونا

این روزها «تزریق واکسن کرونا» تیتر یک خبرها در هر نقطه از جهان است. در این دو سال اخیر، بیماری کرونا جان بسیاری از انسان ها را گرفت و بسیاری دیگر نیز متحمل آسیب های جبران ناپذیر جانی و مالی شدند. اما خوشبختانه، با تلاش های بی وقفه دانشمندان در سرتاسر جهان، هم اکنون واکسن کرونا کشف شده و مردم دنیا در حال واکسیناسیون و ایمن شدن در مقابل این بیماری خطرناک هستند. با توجه به اینکه کشورهای مختلفی موفق به ساخت واکسن کرونا شده اند هم اکنون، واکسن های متعددی در اختیار مردم قرار گرفته است. این امر از سویی موجب تسریع در روند واکسیناسیون می گردد. اما از سوی دیگر باعث شده است همواره این سؤال که بهترین واکسن کرونا کدام است، ذهن مردم را درگیر کند. بدون شک هرکسی دوست دارد بهترین و مطمئن ترین واکسن جهان را انتخاب نماید. با ما همراه باشید تا به این سوال مهم پاسخ دهیم.

انواع واکسن کرونا و نحوه عملکرد آنها جهت ایمن سازی بدن

واکسن کرونا ماده ای بیولوژیکی است که با ورود به بدن، سیستم ایمنی بدن را با ویروس بیماری زای اصلی آشنا کرده و آن را جهت دفاع در برابر این ویروس آماده سازی می کند. در گذشته تنها از ویروس ضعیف شده و یا کشته شده جهت ساخت واکسن استفاده می شد. اما امروزه دانشمندان روش ها و تکنولوژی های مختلف دیگری را هم به کار می برند. همین امر موجب می شود که با تنوع زیادی مواجه باشیم. به طوری که تا به امروز بیش از ۲۸۹ پروژه ساخت واکسن کرونا به سازمان بهداشت جهانی معرفی شده و در مراحل مختلف تولید واکسن و آزمایش آن قرار دارند. بد نیست با برخی از مهمترین انواع واکسن کرونا و نحوه تهیه آنها آشنا شوید:

واکسن کرونا ژنتیکی
استفاده از ماده ژنتیکی ویروس کرونا جهت تولید واکسن از جمله اولین و به قولی، بهترین روش هایی بود که در این راستا به کار گرفته شد. در این روش، بخشی از قسمت ژنتیکی ویروس (RNA) به صورت کد گذاری شده وارد بدن می شود. سلول های میزبان از این مواد جهت ساخت پروتئین استفاده کرده و آن را در حافظه خود ذخیره می نمایند. واکسن های «فایزر» و «مدرنا» به این روش ساخته شده اند. قیمت مناسب، آماده سازی سریع و نیاز به نگهداری در دماهای بسیار پایین (۱۶- تا ۱۸- درجه سلسیوس) از جمله خصوصیات این نوع واکسن ها می باشد.

واکسن کرونا ناقل
در این روش از ساخت واکسن کرونا از یک ویروس بی خطر مانند ویروس سرماخوردگی به عنوان پوششی جهت انتقال مواد ژنتیکی ویروس کرونا به بدن استفاده می شود. سیستم ایمنی به تولید آنتی بادی و مبارزه با این ویروس و همچنین تولید سلول های حافظه می پردازد. چنانچه در آینده ویروس بیماری وارد بدن شود، بدن توانایی شناسایی آن و دفاع از خود را خواهد داشت. «واکسن آسترازنکا»، «جانسون و جانسون» و «اسپوتنیک» با این روش تولید شده اند. شایان ذکر است که این نوع از واکسن، ایمنی بسیار قوی در برابر کرونا ایجاد می کند. در ضمن می توان آن را در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی گراد نگهداری دارد.

واکسن کرونا پروتئینی
واکسن پروتئینی کرونا قسمت های پروتئینی ویروس کرونا (به صورت کامل یا قطعه ای از آنها) را وارد بدن می کند. سیستم ایمنی بدن، این عوامل را شناسایی کرده و به مبارزه با آنها می پردازد. بدین نحو، آنها را به حافظه خود می سپارد و توانایی شناسایی آنها در آینده نیز فراهم می گردد. واکسن «نواواکس» نمونه ای از واکسن های کروناست که به این شیوه تولید شده است.

واکسن کرونای ضعیف شده
ساخت واکسن با استفاده از ویروس ضعیف شده یک بیماری، روشی است که جهت تهیه بسیاری از واکسن ها به کار رفته است. در این نوع از واکسن ها همانطور که از نامش پیداست، ویروس ضعیف شده کرونا که قادر به بیماری زایی نیست به بدن تزریق می شود. شایان ذکر است که تا به حال واکسن کرونایی که با این روش ساخته شده باشد مجوز آزمایش و تولید دریافت نکرده است.

واکسن کرونای غیرفعال شده
نوع دیگری از واکسن است که با استفاده از ویروس کرونای غیرفعال یا کشته شده ساخته می شود. با ورود این ویروس ها به بدن، سیستم ایمنی شروع به دفاع کردن از خود و همچنین ذخیره اطلاعات ویروس در حافظه ایمنی بدن می کند. واکسن های «سینوفارم» و «کواکسین» و «کووبرکت» از جمله نمونه هایی هستند که با این روش تولید شده اند. از خصوصیات این واکسن ها قابلیت نگهداری در دمای یخچال و بازه زمانی بیشتر می باشد.

سایر مواد و ترکیبات موجود در واکسن های کرونا

عامل سازنده انواع واکسن ها یا به عبارتی آنتی ژن های به کار رفته در آنها را برای شما برشمردیم. اما آیا واکسنی که به ما تزریق می شود به طور خالص ارائه می شود و یا به عبارتی، تنها در برگیرنده ویروس غیرفعال یا بخشی از آن است؟ در پاسخ باید بگوییم خیر. مواد و ترکیبات دیگری نیز درون این واکسن ها وجود دارند که به افزایش اثرگذاری و همچنین طول دوره نگهداری واکسن کمک می کنند. برخی از این مواد عبارتند از:

مواد نگهدارنده: جهت جلوگیری از آلوده شدن واکسن در هنگام باز شدن
تثبیت کننده ها: جهت جلوگیری از واکنش های شیمیایی مختلف
سورفاکتانت ها: جهت ترکیب سازی و جلوگیری از ته نشین شدن مواد
رقیق کننده ها: جهت رقیق سازی واکسن پیش از تزریق (معمولا از آب استریل استفاده می شود.)

عوارض واکسن کرونا

همه واکسن ها ممکن است عوارضی در پی داشته باشند. واکسن کرونا نیز از این قاعده مستثنا نیست. بنابراین نباید انتظار داشته باشید واکسن کرونا هیچ گونه عوارضی از خود نشان ندهد و یا به دنبال واکسن بدون عارضه کرونا بگردید. عوارض احتمالی این واکسن ها معمولا خفیف بوده و در طی چند روز برطرف می شوند. از جمله عوارض بعد از تزریق واکس کرونا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

درد در ناحیه تزریق واکسن
تب
لرز
بدن درد
سردرد
خستگی و بی حالی
توجه داشته باشید که تنگی نفس، درد قفسه سینه و یا مشکل در گفتار از عوارض واکسن کرونا نیستند. چنانچه چنین علائمی داشتید و یا عوارض عادی واکسن بیش از دو تا سه روز به طول انجامید با پزشک در میان بگذارید. برای اطمینان خاطر از سلامت عزیزانی که واکسن دریافت کرده اند می توانید از خدمات پرستاری پس از تزریق کرونا استفاده کنید.

آیا واکسن می تواند ما را به بیماری کرونا مبتلا سازد؟

همانطور که قبلا نیز ذکر شد، هیچ کدام از واکسن های کرونایی که در حال تزریق هستند حاوی ویروس زنده و فعال کرونا نمی باشند. بنابراین امکان این که شما را به این بیماری مبتلا سازند وجود ندارد. پس مطمئن باشید که با تزریق واکسن کرونا، بیمار یا ناقل نخواهید شد. اما این را هم به خاطر داشته باشید که به دلیل همه گیری کرونا و همچنین جهش های پی در پی آن، واکسن شما را به صورت صددرصد از ابتلا به این بیماری مصون نمی دارد. به همین دلیل توصیه می شود حتی پس از تزریق واکسن، علی الخصوص تزریق تنها یک دوز، همچنان پروتکل های بهداشتی را رعایت کنید. در صورت نیاز می توانید از پرستار بیمار کرونا کمک بگیرید. از جمله وظایف این پرستاران عبارتند از:

نگهداری و مراقبت از بیماران کرونایی: مراقبت از بیماران و انجام خدماتی همچون تزریق سرم و آمپول، کنترل قند خون، فشار خون و… در منزل و بدون نیاز به مراجعه به مراکز پزشکی انجام می شود.
خدمات قبل از واکسیناسیون: شامل اقداماتی همچون تست های مورد نیاز و بررسی شرایط فرد قبل از تزریق واکسن می شود. برای مثال تست کرونا و بررسی سوابق پزشکی جهت تشخیص آنکه آیا فرد می تواند واکسن دریافت کند یا خیر.
خدمات پس از واکسیناسون: خدماتی همچون نگهداری از سالمند واکسینه شده و کنترل عوارض احتمالی واکسن را در بر می گیرد. پرستار با تجربه ای که دارد می تواند بهترین اقدامات را در مواقع لازم انجام دهد.

کدام واکسن را انتخاب کنم؟

همه واکسن هایی که هم اکنون در ایران و بسیاری از کشورهای جهان مورد استفاده قرار می گیرند دارای تأییدیه رسمی از سازمان بهداشت جهانی بوده و تأثیر بسزایی در پیشگیری از ابتلا به این بیماری دارند. در ضمن تقریبا تمام آنها عملکرد مشابهی دارند و با وارد کردن ویروس ضعیف شده، کشته شده و یا قسمت های ژنتیکی و پروتئینی آن به بدن موجب تحریک سیستم دفاعی بدن شده و آن را برای مبارزه با ویروس های واقعی آماده سازی می کنند. ممکن است درصد ایمن سازی آنها کمی متفاوت باشد و یا تفاوت هایی در نوع ساخت، شرایط نگهداری و… داشته باشند. حتی احتمال بروز عوارض نیز وجود دارد. اما مطمئن باشید که دریافت واکسن از هر نوعی که باشد بهتر از امتناع از تزریق آن است.

در حقیقت باید گفت: بهترین واکسن کرونا برای شما، در دسترس ترین آنهاست. چرا که اولا ایمن سازی بدن حتی به اندازه کم، بسیار بهتر از عدم دریافت واکسن است. از سوی دیگر، همانطور که می دانید، کرونا هر روز قوی تر شده و با جهش های متعدد، چهره های جدیدی از خود را نشان می دهد. چنانچه مردم جهان، همکاری لازم جهت دریافت واکسن کرونا را انجام ندهند ممکن است دیگر موفق به مهار این بیماری نشویم.