مدیرالنفیسه

 محمد حسین رستمی فردی است که در اولین اعترافات روح الله زم، مکالماتش با مدیر آمدنیوز پخش شد که به شکل مشمئز کننده ای در حال طلب کردن پول برای اخباری است که برای زم ارسال کرده است. رستمی اما هویت جالبی دارد که مرور آن می تواند بسیار درس آموز باشد 

 به گزارش فارس، «محمد حسین رستمی» جوان 34 ساله‌ای با هیبت کاملا حزب‌اللهی بود که چندی قبل خبر بازداشت شوک آورش به اتهام جاسوسی برای رژیم صهیونیستی رسانه ای شد. رستمی بزرگ‌شده شهرری است و با تاسیس وب‌سایت «‌عماریون» در فضای رسانه ای شناخته شد. وی در مصاحبه‌ای با روزنامه شرق پیرامون هدف تاسیس وبسایت عماریون گفته بود: «رسالت اصلی خود را در مبارزه با شیطان بزرگ آمریکای جهان‌خوار می‌دانیم».

به گفته خودش کار رسانه‌ای را از 14سالگی آغاز کرده است و البته تعریفش از کار رسانه ای به افشاگری خلاصه می شود! از «جریان انحرافی» تا «ظریف» سوژه های افشاگری وب سایت عماریون به مدیریت رستمی بود. افشاگری های تند و تیزی که بسیاری از آنها خلاف واقع بود.

ماجرای شایعه دروغین درباره جاسوس بودن همسر دوم ظریف! رستمی چندی قبل با انتشار یک عکس جعلی مدعی شده بود که همسر دوم ظریف به جرم جاسوسی بازداشت شده است. خبری که به سرعت در فضای مجازی پیچید و البته مشخص شد که نه زن دومی در کار است و نه اتهام جاسوسی مطرح شده است.

افشاگری های متعدد درباره مشایی و جریان انحرافی رستمی که ظاهرا بین احمدی نژاد و مشایی تفکیک قائل بود و اخبار و پرونده های متعددی در مورد مشایی منتشر کرده بود. می‌گوید چون اسناد دقیق داشتم هیچ وقت از من شکایت نکردند اما بعدا ارتباطاتش با برخی افراد منتسب به جریان انحرافی سوال برانگیز شد.

وی که در سال 96 چند مدتی به جبهه های سوریه رفته بود، ناگهان به جرم جاسوسی برای رژیم صهیونیستی بازداشت شد. در آن زمان آمد نیوز درباره رستمی نوشت: «او با اتهامات واهی به هشت سال زندان محکوم شده است. و به خاطر پیگیری یکی از سرداران ارشد سپاه پاسداران به زندان افتاده است. رستمی در پی نزاع‌های متعدد درون قدرت در جمهوری اسلامی و قربانی کردن نیروهای بی‌حاشیه و خدوم در ساختار حاکمیت توسط سرداران و نیروهای ارشد امنیتی ایران بازداشت شده است».

حالا مشخص شده است که وی از همدستان روح الله زم بوده است. ارتباطی که مانند جاسوسی برای موساد هیچ سنخیتی با ظاهر سازی های محمدحسن رستمی ندارد! هنوز مشخص نیست که وی از ابتدا هویت واقعی خود را پنهان می‌کرده و یا در مرور زمان دچار تغییر شده است.موضوعی که واکاوی آن می تواند خطر نفوذ و ظاهرگرایی را به خوبی نشان دهد. 

موش در خانه ترامپ؛ کاخ سفید بهم ریخت!

برنا نوشت: افتادن یک موش از سقف اتاق مطبوعاتی کاخ سفید رسانه ای شد.
یکی از خبرنگاران در خصوص افتادن موش اظهار داشت : موش دقیقا از سقف روی لپ تاب من سقوط کرد.

گفتنی است که در حساب توئیتری خبرنگاران ویدیویی از چهره متعجب و هراسان مطبوعاتی ها در حالی که موش داخل اتاق افتاده بود به تصویر کشیده است که در این اتاق به دنبال موش می‌گشتند و بعد ویدیویی دیگر مجدداً به انتشار گذاشته شد که خبرنگاران دیگر، از موشی که لابلای صندلی‌ها فرار می‌کرد، فیلمبرداری کردند.

 
 
عصر امام جواد(ع) و ۷ چهره‌ای که یک فرقه انحرافی ساختند

در دوره امامت امام جواد(ع) بر خلاف دوره امام باقر(ع) و امام صادق (ع) که جریان «اباحه گری» و «غلوگرایی» بیشتر در قالب فرقه های انحرافی رشد کرده بودند.

جریان «اباحه گری» جریانی است در تاریخ اسلام که انجام بسیاری از امور زشت و نادرست را برای مسلمانِ شیعه جایز و مباح می داند. این جریان در دل جریانی به نام «غلوگرایی»، گروه‌ها و افراد افراطی در مذهب شیعه هستند. غلو، بیشتر درباره کسانی به کار می رود که پیامبران، امامان و رهبران خویش را از حدود بندگان و آفریدگان خداوند فراتر برده و آنان را دارای صفات الهی دانسته اند.

خبرآنلاین در گزارش ها و مقالات مختلفی در مرور تاریخ اسلام به تحلیل و بررسی جریان «غلوّ» در شیعه پرداخته است. گفت و گوی خبرآنلاین با دکتر رسول جعفریان، محقق و پژوهشگر تاریخ اسلام، درباره ظهور جریان غالیان و مبارزات امام پنجم با این گروه را اینجا می خوانید. حجت الاسلام عبدالمجید معادیخواه، محقق تاریخ اسلام نیز در گفت و گو با خبرآنلاین، این جریان افراطی را تحلیل کرده است. اینجا.

«غلوّ» در لغت به معنای زیاده و گزافه گفتن و در معتقدات دینی و مذهبی بدین معنا است که انسان چیزی را که بدان اعتقاد دارد، از حدّ خود بسیار فراتر ببرد. در ملل و نحل، غلوّ به ائمه اهل بیت اختصاص یافته و در معنای به حد نبوت یا خدایی رساندن آنان به کار رفته است. از این روی، هر گاه واژۀ «غلات» در ملل و نحل بدون قرینه به کار برود، منظور از آن افراد یا فرقه‌هایی هستند که به خدایی امامان شیعه یا حلول روح خدایی در آنان اعتقاد داشته‌اند.

شیخ مفید می‌نویسد: «غلات از متظاهرین به اسلامند که به علی و امامان دیگر از نسل آن حضرت، نسبت خدایی و پیامبری می‌دهند.»
در دوره امام جواد(ع) بر خلاف دوره امام باقر(ع) و امام صادق (ع) که جریان فکری غلو بیشتر در قالب فرقه های غالیانه رشد کرده بودند. در این عصر با افرادی غالی رو به روییم که بیشتر آنان تحت تأثیر غالیان سرشناسی چون ابوالخطاب بوده اند.

بنابراین لازم است به اجمال، به این شخصت «غالی» و جریانی را که ایجاد کردند بشناسیم. در دوران امام جواد (ع) ۷ نفر از عالمان برجسته شیعه وجود داشته اند که این افراد از جمله «غالیان» بوده اند.

جریان غلوگرایی و اباحه‌گرایی «ابوالخطاب»

۱- محمد بن مقلاص بن ابی زینب اسدی
«محمد بن مقلاص بن ابی زینب اسدی کوفی»، سرشناس ترین و مهم ترین غالی دوره ائمه است. وی در ابتدا از اصحاب امام صادق(ع) بود و خود را به آن حضرت و یاران ایشان پیوند داده بود. این شخصیت غالی در مراحل ابتدایی، مدعی علم غیب برای خودش بود.

او سپس نبوت و بعد خدا بودن ائمه را مطرح کرد. این شخص غالی پس از طرح الوهیت امام صادق و عقاید غالیانه دیگر که منجر به طرد وی از سوی آن حضرت شد عقیده امامت و سپس الوهیت خویش را مطرح کرد. او یکی از چهره های بانفوذی بود که جریان « اباحی‌گری» را ترویج می کرد. ابوالخطاب در سال ١٣٨ هجری با ٧٠ نفر از یارانش، به دست نیروهای حکومتی، دستگیر و در کوفه به دار آویخته شد.
جریان فکری ابوالخطاب در قالب فرقه های غالی، اثرگذاری همانند خطابیه، معمریه، عمیریه، مفضلیه، و اصحاب سری تداوم یافت .

در دوره امام رضا(ع)، امام جواد(ع) و امام هادی(ع) نیز افراد متعددی سراغ داریم که در همین خط فکری جای دارند. غالیان این دوره که منابع متقدم، به صورت اجمالی آنان را معرفی کرده اند. در ادامه به معرفی غالیان این دوره می پردازیم.

۲- هاشم بن ابی هاشم
وی، بر اساس یک نقل، از پیروان و داعیان محمد بن بشیر (مقتول در دوره هارون و پس از شهادت امام موسی کاظم )، از غالیان زمان امام هفتم و امام هشتم بوده است . کشی (م ٣٥٠ه. ق ) می گوید وی بعضی از مخاریق (شعبده و کارهای خارق العاده) را از محمد بن بشیر آموخته بود و به عنوان داعی او عمل می‌کرد. احتمالا وی همانند محمد بن بشیر، الوهیت ائمه را تبلیغ می‌کرده و یا همانند او، عقاید واقفیه را در سر داشته است. بر اساس نقلی دیگر، وی در خط فکری ابوالخطاب و از داعیان او بوده است . امام جواد در روایتی به بهره گیری هاشم بن ابی هاشم ، ابوالعمرو و جعفر بن واقد از اهل بیت به منظور فریب مردم با نام اهل بیت اشاره دارد و آنان را در زمره کسانی خوانده است که مردم را به سوی ابوالخطاب و عقاید وی دعوت می کرده اند.

احتمالا این افراد مدعی وکالت از سوی امامان بوده اند و از این طریق تلاش می‌کرده اند به منافع مادی نیز دست یابند. کسانی که در خط فکری ابوالخطاب بودند، به الوهیت یا نبوت وی اعتقاد داشتند و وی را شخصیتی با مقامی بسیار عالی می‌دیدند که در برخی از موارد، حتی از پیامبر نیز برتر بوده است. شاید به همین جهت است که آیت الله خویی، هاشم بن ابی هاشم را از اصحاب و داعیان ابوالخطاب شمرده است.

۳- جعفر بن واقد
«جعفربن واقد» همانند هاشم بن ابی هاشم، به عنوان یکی از سران غالی زمان امام جواد، در خط ابوالخطاب و از دعوت کنندگان او بوده است. در روایتی به غلو وی در زمان امام صادق اشاره شده است. در این روایت آمده است که در نزد امام صادق، از جعفر بن واقد و عده ای از اصحاب ابوالخطاب سخن به میان آمد؛ یکی از حاضرین گفت: او برای گمراه کردن من، با من رفت و آمد داشت و می‌گفت: آیه « وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّمَاءِ إِلَٰهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلَٰهٌ ۚ وَ هُوَ الْحَکِیمُ الْعَلِیمُ» درباره امام نازل شده است.

در ادامه این روایت، امام صادق با اشاره به غلو یهود و نصاری درباره عُزیر و مسیح، غالیانی چون جعفر بن واقد و یاران ابوالخطاب را بدتر از یهود و نصاری و مجوس و مشرکین می‌شمرد و بر عبودیت خویش در برابر خداوند متعال تأکید می‌کند. از زمان امام صادق تا زمان امام جواد حدود ٦٠ سال فاصله است، اما با توجه به سخن امام جواد درباره وی که به آن اشاره شد قطعا وی در زمان امام جواد در قید حیات بوده است. احتمال زنده بودن وی از زمان امام صادق تا دوره امام جواد نیز وجود دارد. به هر حال روایتی که وی را از غالیان زمان امام صادق معرفی کرده، در صورت صحت، نشان دهنده اعتقاد جعفر بن واقد به الوهیت امام صادق است؛ البته در اینکه این شخصیت غالی، در خط فکری ابوالخطاب بوده و عقاید غالیانه او را تبلیغ می کرده است، شکی نیست.

۴- ابوالعمرو
«ابوالعمرو» نیز به همراه هاشم بن ابی هاشم و جعفر بن واقد از غالیان زمان امام جواد و در زمره خطّابیان بود که با سوء استفاده از جایگاه اهل بیت، مردم را فریب می‌داد و آنان را به سوی آموزه های ابوالخطاب دعوت می کرد. از این شخصیت غالی، اطلاع زیادی در منابع ذکر نشده است.

۵- احمد بن محمد سیاری
«احمد بن محمد سیاری اصفهانی بصری» نیز از غالیان دوره امام جواد است. شیخ طوسی او را از اصحاب امام هادی و امام عسکری، و نجاشی او را نویسنده ای از طاهریان (٢٠٥-٢٥٩ه. ق ) در زمان امام حسن عسکری شمرده است. کشی نیز او را از بزرگان طاهری در همین زمان دانسته است.

به نظر می‌رسد آغاز غلو او، از دوره امام جواد بوده است. احتمالا او در این زمان، به دروغ، مدعی وکالت از سوی امام جواد شد و اموال و وجوه شرعی را نیز با همین عنوان از شیعیان دریافت می‌کرد. برخی معتقدند وی قائل به تناسخ بوده است.

وی که در سلسله سند برخی از روایات هم قرار دارد احتمالا به جهت باورهای غالیانه اش مدعی تحریف قرآن بوده است و در این باره کتاب «التنزیل و التحریف» را که به آن «کتاب القراءات» نیز گفته اند نوشته است. این کتاب از مصادر اصلی روایاتی است که در تحریف قرآن به آن استدلال شده است. بسیاری از علما به دلیل ضعف سیاری، به روایاتش اعتماد نکرده اند. کتاب القراءات را اتان کلبرگ و محمدعلی امیر معزی تصحیح کرده و در سال ٢٠٠٩م به چاپ رسانده اند. در مقدمه این کتاب که به زبان فارسی ترجمه شده، آمده است: «سیاری در این کتاب، قطعات بسیاری را از قرآن نقل می کند و ادعا می‌کند که متن آن تغییر کرده است». سیاری به جز کتاب القراءات کتاب های دیگری نیز داشته است که از آن میان می‌توان به کتاب ثواب القرآن، کتاب الطب ، کتاب النوادر و کتاب الغارات اشاره کرد.

روایاتی که از سیاری نقل شده و یا وی در سلسله سند آن قرار دارد، به سه بخش، قابل تقسیم است. احتمالا سیاری دسته ای از این روایات را به جهت باورهای غالیانه اش ذکر کرده است ؛ مثل روایات تحریف قرآن.

دسته دوم، روایات خالی از دیدگاه های غالیانه است که بزرگان شیعه هم آن روایات را پذیرفته اند و نقل کرده اند؛ مثل روایت صلوات شعبانیه از امام سجاد که سیاری در سلسله سند آن قرار دارد.
بخش سوم روایاتی است که کمتر اظهار نظری درباره آن شده است. چون دیدگاه های غالیانه ای در برخی از این روایات وجود دارد، با توجه به تصریح منابع رجالی به ضعف سیاری، اگر دیگران هم این روایات را نقل نکرده باشند، احتمالا این روایات نادرست باشند؛ همانند روایاتی که از سیاری درباره فضائل امامان و فضائل شیعیان نقل شده است. این موضوع، در جای خود، نیاز به بررسی های فراوان و دقیق دارد.

۶- حسن بن علی بن ابی عثمان
ابومحمد حسن بن علی بن ابی عثمان، مشهور به «السجاده»، از دیگر غالیان این دوره است. برخی منابع وی را اهل کوفه دانسته اند. کسی به عقاید غالیانه وی درباره ابوالخطاب اشاره دارد که نشان دهنده اثرپذیری وی از ابوالخطاب است. کشی به نقل از نصر بن صباح می نویسد: حسن بن علی بن ابی عثمان السجاده، روزی از من درباره محمد بن ابی زینب (ابوالخطاب ) و محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب سؤال کرد، که کدام یک برترند. من از وی خواستم خودش جواب دهد. او گفت: محمد بن ابی زینب اسدی برتر است! چرا که قرآن کریم در آیاتی چون «وَ لَوْلَا أَنْ ثَبَّتْنَاکَ لَقَدْ کِدْتَ تَرْکَنُ إِلَیْهِمْ شَیْئًا قَلِیلًا» و «لَقَدْ أُوحِیَ إِلَیْکَ وَ إِلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکَ لَئِنْ أَشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ وَ لَتَکُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِینَ» محمد بن عبدالله را عتاب کرده، اما ابوالخطاب این چنین سرزنش نشده است.

کشی پس از نقل این روایت ، با لعن سجاده، وی را از فرقه عُلیائیه می‌خواند و می گوید آنان بهره ای از اسلام ندارند. اعتقاد به برتری ابوالخطاب بر پیامبر اکرم، آن هم با استدلالی این گونه، بیان گر میزان جهالت و انحراف و یا ساده دلی وی است. بیشتر رجالیون شیعه وی را غالی دانسته اند. شیخ طوسی (م ٤٦٠ه. ق ) در جایی او را از اصحاب امام جواد و در جای دیگر او را از اصحاب امام هادی دانسته و در هر دو جا، وی را غالی معرفی کرده است. نجاشی (م ٤٥٠ه. ق ) با ذکر لقب کوفی برای وی، گفته است که امامیه او را تضعیف کرده اند. آیت الله خویی (م ١٤١٣ه. ق ) با اشاره به توثیق وی از سوی علی بن ابراهیم به دلیل اینکه وی را در اسناد تفسیرش ذکر کرده است به دلیل تضعیفی که نجاشی و ابن غضائری درباره وی نقل کرده اند، اعتماد به روایات او را درست نمی‌داند.

۷- محمد بن عبدالله بن مهران
ابوجعفر محمد بن عبدالله بن مهران معروف به ابوجعفر کرخی از اصحاب امام جواد و امام هادی است. بسیاری از منابع، وی را غالی دانسته اند. گفته شده او عجم (به قرینه نام پدرش ) و فردی غالی، دروغ گو و فاسد المذهب و فاسد الحدیث بوده است.

نجاشی کتاب های او را این گونه نام می‌برد: الممدوحین و المذمومین، مقتل ابی الخطاب، مناقب ابی الخطاب، الملاحم، التبصره، القباب و کتاب النوادر. نجاشی تنها مطالب کتاب النوادر را به حق نزدیک می داند و می گوید: باقی کتاب های او مطالب نادرستی دارند. وجود کتابی چون مقتل ابی الخطاب و مناقب ابی الخطاب در آثار وی، دلالت بر دل بستگی وی به ابوالخطاب و اثرپذیری وی از او دارد.

منابع:
معجم رجال الحدیث، آیت الله سید ابوالقاسم خویی، جلد ۲۰
پژوهش «شخصیت غالیانه ابوالخطاب و واکاوی مواضع ائمه اطهار در برابر او و پیروانش »، دوفصل نامه علمی پژوهشی تاریخ اسلام، پاییز و زمستان ١٣٩٢
نخستین مناسبات فکری تشیع، سید محمدهادی گرامی، تهران: دانشگاه امام صادق، ١٣٩١

خبرآنلاین

مدّاحانِ جنجالی و فقرِ فرهنگی

فقرِ فرهنگی لزوماً با فقرِ اقتصادی و این دوّمی الزاماً با ساده زیستی قناعت همسنگ نیست. سلمانِ فارسی و عمّارِ مکّی و بِلالِ حبشی همگی از اصحابِ صُفّه بوده اند ؛یعنی همان چند نفر مهاجری که در حاشیه سکّویِ مسجدِ پیامبر، به تنگدستی شب را به روز می رساندند. امّا نه معرفتشان به همان حدّ ظاهرگراییِ محافلِ اهل خرافه محصور می شد و نه آدابِ معاشرت و سخن گفتنشان به اوباشِ مدینه می مانست.

چنین بود که گاهِ شهادتِ مُصعبِ عمیر که اشراف زاده ای اهلِ مکّه بود، اطرافیان پنداشتند رسولِ مکرّمِ اسلام به شهادت رسیده است. به همین دلیل پرچم انداختند و به سوی کوهِ اُحُد گریختند.

کیست که شهید بزرگوار چمران را بشناسد و از ادبِ محاوره آن گرامی خبر نداشته باشد؟ یا به کلامِ شهیدِ بزرگوار آوینی گوش فرا داده باشد و مجذوبِ کلامِ آن بزرگوار نگردد؟

و این سخن قرآن است که بادیه نشینانِ دور از فرهنگ و تمدّنِ بشری را در کفر و نفاق شدید تر می خواند واین کلام امامانِ معصوم است که رو کردن به خُلق و خویِ جاهلی را پس از هدایتِ الهی، تعرّب (بادیه نشینی و تمدّن گریزی) پس از مدنیّت می خواند. الْأَعْرابُ أَشَدُّ كُفْراً وَ نِفاقاً وَ أَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ عَلى‏ رَسُولِهِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ‏ …

نفت، دایناسوری ست که در طول زمان بالغ و فروتن شده است! زندگی در سرزمینی که اقتصادش بر پایه نفت می چرخد، علاوه بر آوردن نفت سر سفره مردم، می باید زبانِ نفت را هم به مردم بیاموزد.

نمی شود که حاصل “شصت تا دویست و پنجاه میلیون سال” فشار عصبی و فیزیکی بر دایناسورهایِ سابق ( نفتِ لاحق) را با عباراتی چون “داره میریزه” بر سر سفره آورد.

سفره آدابی دارد که یکی از آن آداب، سخن گفتن به لهجه غیر اوباش است. این دو آیه را بخوانید: لا تَجْعَلُوا دُعاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضا.قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِواذا. آن چنان كه همديگر را صدا مى‏ زنيد، پيامبر را صدا مزنيد. خدا مى‏ داند چه كسانى از شما در پناه ديگرى خود را پنهان مى‏ سازید. (سوره مبارکه نور/آیه کریمه ۶۳) يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْواتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَ لا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْض.أَنْ تَحْبَطَ أَعْمالُكُمْ وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ. اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد، صداى خود را از صداىِ پيامبر بلندتر مكنيد و هم چنان كه باهمديگر بلند سخن مى‏ گوييد با او به آواز بلند سخن مگوييد، كه اعمالتان ناچيز شود و آگاه نشويد. (سوره مبارکه حجرات/آیه کریمه ۲)

فرض را بر این می گذارم که صدایِ همه مداحان همانندِ صوتِ امام سجّاد آسمانی ست ( که غالباً نیست)، و همه شان دوره سُلفژ و آواز را گذرانده اند (که اغلب نگذرانده اند)، و ادبیات همه شان به کلام بلاغت آمیزِ علی علیه السّلام در نهج البلاغه تن می زند ( که سخنِ بسیاریشان نمی زند)، و همه شان آن قدر سیاستمدارند که بین دمکرات و جمهوریخواه، بین حزب کارگر و محافظه کار، و بین سوسیال دمکرات و سوسیال مسیحی فرق بگذارند. یعنی بلدند که فرق قطب شمال و قطب جنوب در اسکیموها و پنگوئنهاست، نه در برف و یخ و امثال آن (که البته غالباً بلد نیستند). سخن من چیز دیگری است. یک جایِ دیگر هم نوشته ام.

برادران محترم مدّاحی که این “شغل” را وسیله “کسب” خود قرار داده اند، بینهم و بین الله از خود بپرسند که از شرحه شرحه شدن بدن مبارک ابا عبدالله راضی اند یا خیر؟! یعنی آیا در خَبایایِ وجود خود به اتّفاقی که مایه به وجود آمدن شغلشان شده رضا می دهند یا نه؟! برای مردمی که از صبح تا شب به دنبال لقمه حلالند، نماز ظهر- صلوةِ وُسطی- آنتراکتِ معنوی بین راه است. امّا نمی دانم برای کسی که بیست و چهارساعت روز - و هفت روز هفته - از معنویت “ارتزاق” می کند، وقتی هم برای “معنا” می ماند؟!

راقمِ این سطور فیلسوف و فقیهی مُکلاّست و از فلسفه و فقه و دستار امرارِ معاش نمی کند. برخلافِ من و کامنت گذارانِ ممیّزی شده ذیل این نوشته، برخی مدّاحان محترم “پول” می گیرند. برای چه؟! برای آنکه مردم را بخندانند و بگریانند و البته - اگر شد - دشنام بدهند. تا اینجای کار مسأله ای نیست. مسأله ای اگر هست، محلّ کسب درآمد است. فراقِ عزیزترین غایب عالَم را مایه کسب قرار داده اند.العیاذُ بالله شویِ تراژیک یا کمدی استند آپ که نیست. مسأله یک جنایت عمیق در حق بشریت یا تجلّی اعظم الوهی در شب میلاد است. با این مسأئل که نمی توان سرسری برخورد کرد. من نمی دانم که میزان آشنایی مبلّغین این چنینی با سیره امام تا چه حدّ است و چرا ورزش باستانی را - و نه مثلا آیین سخنوری را - به علی علیه السلام نسبت می دهند؟!

قبول دارم که اخلاق “فتوّت” جزء جدایی ناپذیر برخی زورخانه هاست، امّا این را هم می دانم که کودتای “شعبان جعفری” از بعضی زورخانه ها برخاست. می دانم که “دعای کمیل” اِنشادِ حضرت امیر است، امّا از این نکته هم آگاهم که دعا را در خلوت شب و بر سر چاه می خوانده اند، نه با آمپلی فایر و وسط بزرگراه. می دانم که حضرت، “حیدر کرّار” بود. امّا خطبه امام درباره “طاووس” را هم خوانده ام. می دانم که زرهِ امام پشت نداشت. از این هم با خبرم که به دعوت ابوسفیان برای سرنگونی ابوبکر پاسخ منفی دادند و وحدت مسلمانان را برحق خود مقدّم داشتند. و می دانم که نام شمشیرِ امام “ذوالفقار” بود. در عین حال از آن که صورت خود را به تنورِ نانوایی زنی وارد کرد که به او دشنام می داد آگاهم. شوهرِ زن، سرباز علی بود که در جنگ کشته شد و زن، تمام شوربختی خود را از خلیفه مسلمین می دید. علی علیه السلام از شرم به خود لرزید و - در عوض مقابله به مثل - آتش تنور را به چهره مبارک خود عرضه کرد تا آتش دوزخ الهی را یاد کرده باشد و از آن که سربازی در رکاب او جنگیده و فرزندانی یتیم از او به جا مانده و او بی خبر بوده به درگاه الهی توبه کند.

اسلامِ عزیز برخی ایّام و لیالیِ سال را از حکمِ سایر روزها و شبها جدا کرده، و فسوق و جدال و را در آن روزان و شبان قدغن فرموده. نمونه اش حرمتِ کشتنِ حشرات در دوران حجّ است و هم پرهیز از خشونت در ایّامِ ماه مبارکِ رمضان.

امّا مدّاحانِ عزیز هر مراسمِ مذهبی را در دو نسخه عرضه می کنند و مراسم ملّی آکنده از “غم” را به این ایّام می افزایند ( گرامی داشتنِ ایّامِ آغاز جنگ بر خلافِ روزهای پایان آن، و نوحه خوانی در ایّام گرامی داشتِ فتحِ خرّمشهر به جای شادی برای آزاد کردن تکّه ای از خاک میهنمان). ا

ین که کجایِ کار می لنگد که ماه‌های چهارگانه حرام (محرّم و رجب و ذی القعده و ذی الحجّه) عرصه درگیریِ مسلمانان می شود و مؤمنان حاضر در مِنا به آب خوردنی به خاک و خون کشیده می شوند، از نقص عقلِ برخی به ظاهر مسلمانان حکایت می کند که گریبانِ نفسِ امّاره را رها می کنند و یقه یکدیگر را می فشارند!

نسلی که از درک مفاهیم دیریاب و پیچیده عاجز، و از پی بردن به مفهوم و منطوق نهفته در پس عباراتِ با بافت وابسته و غیر مستقیم ناتوان است.

نسلی که نمی داند ابوالفضل العبّاس “حکیمِ آل محمّد” بوده و فضیلت او در قطع دستان مبارکش خلاصه نمی شده. نسلی که به” ذوالجناح” توسّل می جوید و خود را “سگِ” حسین می خواند. با “کفتر” های حرم رضوی همذات پنداری می کند و خطاب به زهرای بتول زبان به عربده می گشاید.

نسلی که “حدیثُ الحقیقه” کمیل بن زیاد نخعی را نمی شناسد و معنای دقیق فِقراتِ اولیه دعای کمیل را نمی داند و نسلی که با زبان “سجع” زینب بیگانه است.

امین میرزائی
 

دفاع غلط از حجاب


این روزها که در غیاب «فرهنگ»، «غریزۀ» سرکش در حال ترک تازی است، گویا بیان ضرورت‌ حجاب در سبک زندگی مؤمنانه و نیکی‌ها دینوی و اُخروی آن کمتر ثمربخش است.

در این اوضاع نابسامان اجتماعی، بعضی ظاهربینان و ناآگاهان برای نهی از منکر و دفاع از حجاب، با تفکیک «دین» و «قانون» (مؤمن و قانون‌مدار) این‌گونه استدلال می‌کنند که «حجاب، قانون کشور است و قانون هم باید رعایت شود»، و نمی‌دانند چه اعتراف دردناکی می‌کنند.

این گروه به‌نادرستی تصوّر می‌کنند به دموکراتیک‌ترین شیوه مدافع و مُبلّغ «حجاب» هستند؛ «اگر شریعت‌مدار نیستید، قانون‌مدار باشید». اما باید به این‌ها هشدار داد که لطفاً در دفاع از حجاب به «قانون» پناه نبرید. چنین دفاعی پیش‌فرض‌ها و معنانی ناخوشایندی دارد: 
الف) حجاب قانون است، احتمالاً یعنی «حجاب» به‌عنوان یک شیوۀ پوشش که ریشۀ دینی دارد، دیگر «هنجار» و قاعده‌ای نیست که بیشتر مردمان از آن پیروی کنند و در نتیجه، اعضای جامعه (نه حکومت) فرد/افراد متخطّی را مجازات نمی‌کنند.
به بیان دیگر، حجاب دیگر امر نهادینۀ درونی نیست که هر کسی «خود» آن‌را رعایت کند، بلکه مجازاتِ حکومتی ضامن اجرای آن است. بدیهی است که حکمرانی پلیسی-قضایی هم نه مطلوب است و نه میسّر.
ب) تمامی شهروندانی که به قانون احترام می‌گذارند و به آن عمل می‌کنند، ضرورتاً باورمندانه این کار را نمی‌کنند و ممکن است بدون اعتقاد عمیق به قانون، مجری آن باشند. برای نمونه، قرار است رانندگان کمربند ایمنی خودرو را ببندند؛ چه به ضرورت بستن آن معتقد باشند و چه نباشند. اما آیا دربارۀ حجاب هم می‌توان به همین میزان بسنده کرد و از شهروندان، مانند بانوان گردشگران خارجی خواست به حکم قوانین ایران حجاب را رعایت کنند؟ 
حجابی که صرفاً به حکم قانون، و نه اعتقاد عمیق قلبی مراعات شود، کالبدی بی‌روح، ناقص، بی‌اثر و اداست. در این صورت احتمالاً با شهروندانی مواجه می‌شویم که حتی اگر چادر بر سر بیندازند، به گفتۀ امام جمعۀ مشهد در ماه رمضان (نهم خردادماه / بیست‌ودومین جلسۀ تفسیر سورۀ احزاب)، می‌شوند «چادری‌های بی‌عفت!»: «الآن بی‌عفتی در بین خانم‌های باحجاب ما رایج است، حجاب دارد اما عفّت ندارد، با مرد نامحرم دل می‌دهد قلوه می‌گیرد! این‌ها همه حرام و بی‌عفّتی است، ولو چادر به‌سر داشته باشد».
ج) قوانین موضوعه محترم و لازم‌الاجرا هستند، اما لایتغیّر نیستند (حتی قانون اساسی) و با رعایت ضوابطی، می‌توان بازنگری و دگرگون‌شان کرد.
تأکید بر وجه قانونی حجاب و تکرار این‌که «حجاب قانون است» و «اگر به آموزه‌های اسلام باور ندارید، به قانون احترام بگذارید» خواسته یا ناخواسته مخاطب‌ (فردی که مقیّد به ظواهر شرعی نیست) را به‌سمت تغییر قانون سوق می‌دهد؛ اقدامی که می‌تواند بسیار پُرهزینه باشد و شهروندان را مقابل حاکمان قرار دهد. بی‌بیان دیگر، «حجاب قانون است»، و «قانون قابل تغییر است»دو روی یک سکّه‌اند.
خلاصه، به قول استاد «رضا داوری اردکانی» اگر وضعی پیش آید که مردم بدی، جرم و گناه را عادی تلقّی کنند، با هیچ قانونی نمی‌توان از بدی، شر و جرم جلوگیری کرد: «جامعۀ فاسد با وضع قانون اصلاح نمی‌شود، چنان‌که جامعۀ صالح، چندان نیازی به وضع قوانین ندارد».

رضا دانشمندی