مدیرالنفیسه

امام موسی صدر در بخشی از مقاله «علی موحد بود و بس» از کتاب «انسان آسمان» بیان می کند: 

«فکر می‌کنیم اگر ده‌ها تن از این قهرمانان تاریخ را بجوشانیم و یک وجود تازه به وجود بیاوریم، این می‌شود. علی(ع). علی شجاع است، یعنی دارای ملکه شجاعت است، یعنی سر نترس دارد. اگر گفتیم علی(ع) کریم است، یعنی دست و دلش باز است، یعنی نمی‌تواند چیزی داشته باشد و به کسی ندهد. اما بنده خیال می‌کنم این گونه نیست.

علی(ع) شجاع هست، اما نه مثل رستم. علی(ع) کریم است، اما نه مثل حاتم طایی. علی غیور است اما غیریتش مثل غیرت‌های ما نیست. علی صفاتش منشا دیگری دارد. نگاه اجمالی به زندگی مولا به ما نشان می‌دهد: علی(ع) گاهی خیلی کریم است،گاهی خیلی بخیل به نظر می‌آید. علی(ع) گاهی خیلی غیور است،گاهی خیلی صابر است، علی(ع) گاهی خیلی متواضع است و گاهی خیلی متکبر.

شجاعت علی(ع) را ببینید حضرت رسول (ص) درباره امیرالمومنین (ع) می‌فرماید: به خدا سوگند علی(ع) یک لشکر در راه خداست. حالا بیایید و شب‌های علی(ع) را تماشا کنید. همان علی(ع) که شجاعتش زبانزد است می‌دیدی ایستاده است، ریشش را به دست گرفته و می‌گوید: خدایا، آه از راه دور و کمی بضاعت و وحشت آینده. پس کجا رفت آن شجاعت؟

همان علی (ع) که پول برایش مانند خاک است و حتی پست‌تر، در جای دیگر می‌بینیم به دست برادر گرسنه و نابینایش که سهم بیشتری از بیت‌المال می‌خواهد آهن داغ نزدیک می‌کند.کجا رفت آن علی(ع) که معاویه می‌گوید:«اگر علی(ع) دو انبار از طلا و کاه داشته باشد اول انبار طلا را در راه خدا می‌بخشد.» کجا رفت آن علی(ع) که دنیا به اندازه یک استخوان مرده برایش ارزش ندارد؟

این علی(ع) متواضع، که در مقابل کوچکترین خلق خدا تکبر نشان نمی‌دهد،گاهی آنقدر در برخورد با دشمنان خدا متکبر می‌شود که یکی از رقبایش به او می‌گوید:یا ابالحسن، این غرور و کبر که در سر توست برای چیست؟

چرا علی(ع) این گونه است؟ چون علی(ع) مومن است. پاسخ همین یک کلمه است. علی(ع) شجاع است، چون مومن است. ایمان به خدا مصدر تمام صفات و کمالات علی(ع) است. ایمان به خدا و دیگر هیچ».

خانه که لرزید بچه‌ها بیرون دویدند. پایین ساختمان که رسیدند یادشان آمد پدربزرگ داخل خانه مانده. یکی از پسرها خود را با عجله رساند به داخل خانه.
 ⁃ پدربزرگ بدو بیا بریم پایین.

⁃ چرا؟

⁃ زلزله اومده‌ها. همه همسایه‌ها توی خیابونن.

پدر بزرگ با آرامش، خرما و سبزی را گذاشت لای نان  لواشی که روی آن پنیر مالیده بود. نان را لوله کرد و  توی کیسه فریزر قرار داد.

دل پسر مثل سیرو سرکه می‌جوشید. حرصش گرفته بود. خواست فریاد بزند : «پدربزرگ، برای این کار وقت هست. فعلا پاشو جون مون رو نجات بدیم.»
پدربزرگ نگاهی مهربان به نوه اش انداخت.

- اینها نذر امام مجتباست. خدا بیامرزه مادربزرگتون رو. سی و سه سال پیش در چنین شبی نذر کرد اگه مامان فاطی‌تون زنده بمونه به بی بضاعت‌ها افطاری بده. ۱۴ سال پیش  مادربزرگ رفت، اما نذرش که نرفت…

نیم ساعت بعد، پدربزرگ همچنان داشت خاطره می‌گفت. همه اعضای خانواده دورش ایستاده بودند. آرامش عجیبش، روی زلزله را کم کرده بود. مامان فاطی دیگ شله زرد نذری را گذاشت روی اجاق گاز. چشمهایش خیس بود.

*به بهانه زلزله نخستین ساعات بامداد ۱۴رمضان

محمدرضا مهاجر

 خدیجه رحمة الله علیها، رضوان الله علیها، لقبش در کتب سیره، سیره ابن هشام، ایشان شناخته شده بود؛ لقبش سیده قریش بود. آدم عادی نبود.

و شما عزیزان کتاب ورق بزنید بدون تعصب مذهبی، خدا را گواه می گیرم اگر از روی تعصب مذهبی عرض کنم؛ جناب خدیجه از حاتم طائی - البته حاتَم می گویم عذر می خواهم، صحیحش حاتِم است، اسم فاعل حاتم. اما سر زبان ما همینجور می گوییم حاتَم، من هم می گوییم حاتَم. و الا صحیحش حاتِم. می فرمایید حاتَم طائی، اینجور سر زبان ماست.

حاتَم طائی در همان عصر بود. دختر حاتم طائی آمد پیش پیغمبر. بعد جناب رسول الله فرمود: احترامش بکنید، این دختر حاتم است. احترام بگذارید، دختر حاتم طائی است.
اما عزیزان
بدون تعصب مذهبی:
« شهد الله اللطیف الخبیر»، به جان بی بی بیایید شما حساب برسید خدیجه از حاتم طائی بخشنده تر بود. سرمایه و زندگی اش هم خیلی سطح بالا، منتها حاتم طائی شهرت پیدا کرد پیش وجهه ی ایشان، و جناب خدیجه ، اما بخشندگی جناب خدیجه بیشتر و خانم مدبر سیده ی قریش، لقبش بود، زندگی دار، چیز دار، گله های شتر، خیلی … و همه ی اینها را فدای اسلام کرد.

آنچنانکه خداوند سبحان در قرآن به رخ پیغمبر می کشد که:« وَ وَجَدَک عائلاً فأغنی » تو چیزی نداشتی من به مال خدیجه تو را توانگر کردم. به مال خدیجه توانگر شده ، دارا شده زندگی دار شده، خدیجه سلام الله علیها .

و همانطور که از خود گذشتگی جناب خدیجه از خود نشان داد، خداوند که به پیغمبر اکرم حضرت فاطمه زهرا را به او داده، اولین فرزند رسول الله است، و فرمود: ای بندگان خدا، مسلمانها بدانید بشارت بدهم به شما اولین فرزند آن خانواده که دختر باشد، آن پدر، آن مادر، خوشحال باشند که روزگار خوش در پیش دارند. از اولین فرزند خانواده دختر باشد، پیغمبر به آنها بشارت داد به آنها. که خوش باش که عاقبت بخیر است تو را.
فرزند مبارک و قدم مبارکی در این نشئه، در این عرصه در محیط شما وارد شده و قدم به زمین نهاده، برای شما خیر است، مبارک است؛ میمون است؛ برکت است.

احترام گذاشت، وقتی دختر را خداوند از جناب خدیجه به پیغمبر اکرم داد، اسم مادر پیغمبر چه بود؟ سلام الله علیها چه بود؟ آمنه خانم، آمنه خانم رضوان الله علیها. اسم مادر خدیجه چه بود؟ فاطمه خانم؛ فاطمه. اسم مادر پیغمبر، آمنه .

اما جناب رسول الله به احترام آن بذل و بخشش و خود گذشتگی جناب خدیجه، فرزندش، دخترش را به اسم مادر خدیجه فاطمه نهاد، نه به اسم خودش آمنه. احترام گذاشت به او. بله. البته.

منبع: کانال اختصاصی نشر صوت و متن آثار حضرت علامه حسن زاده آملی