مدیرالنفیسه

جلسه سران قوای سه‌گانه با موضوع مسائل اقتصادی شب گذشته به مدت دو ساعت و نیم در حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی برگزار شد.

حضرت آیت الله خامنه‌ی در این جلسه با تقدیر از اهتمام رؤسای قوا و اعضای شورای عالی هماهنگی اقتصادی برای مشارکت فعال در جلسات و مباحث، وظیفه اصلی این شورا را تصمیم‌گیری‌های کلان و راهگشا در عرصه اقتصاد خواندند و تأکید کردند: حل مشکلات جاری اقتصاد کشور و تأمین نیازهای عمومی مردم، نیازمند کار جهادی و تلاش فوق العاده است زیرا این مشکلات بویژه مشکل گرانی و کاهش قدرت خرید، معیشت بخش زیادی از مردم بویژه طبقات ضعیف را دچار تنگنا کرده است.

رهبر انقلاب اسلامی، اعضای شورای عالی هماهنگی اقتصادی را به اتخاذ تصمیم‌های قاطع و راهگشا در خصوص مسائل اصلی و چالشهای مهم اقتصاد کشور توصیه مؤکد کردند و گفتند: برای حل برخی مسائل کلیدیِ اقتصاد مانند مشکلات نظام بانکی، نقدینگی، اشتغال، تورم و فرایند بودجه‌ریزی باید تصمیم‌های جدی و عملیاتی بگیرید.

ایشان قوای سه‌گانه بویژه دولت را به استفاده از نظرات و راه‌حل‌های اقتصاددانان دلسوز و فعالان بخش خصوصی فراخواندند و گفتند: شرایط کنونی کشور موجب شده است نخبگان و فعالان دلسوز احساس مسئولیت مضاعف کنند و ظرفیت‌ها و داشته‌های علمی و تجربی خود را به مسئولان عرضه کنند، بنابراین قدر این فرصت را بدانید و از پیشنهادهای فعالان دانشگاهی و اقتصادی استفاده کامل کنید.

حضرت آیت الله خامنه‌ای با تقسیم مشکلات اقتصادی به «چالش‌های درونی و ساختاری اقتصاد کشور» و «مسائل ناشی از تحریم‌های ظالمانه امریکا» افزودند: در مواجهه با هر یک از این دو بخش، راه‌حل‌های خردمندانه‌ای را به کار ببندید که نتیجه آن، گره‌گشایی پایدار از زندگی مردم و ناامید شدن دشمن از اثرگذاریِ حربه تحریم باشد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای با تأکید بر لزوم هم‌افزایی هر سه قوه و دستگاههای مختلف کشور، خاطرنشان کردند: هیچ بن‌بست و مشکل غیرقابل حلی در کشور وجود ندارد و ما به فضل الهی و با عزم و اراده مردم و مسئولان، و با استفاده از ظرفیت بی‌بدیل جوانان و نخبگان توانمند ایران عزیز و با فعال کردن ظرفیت‌ها و منابع ممتاز کشور، یقیناً بر مشکلات درونی و تحمیلی فائق خواهیم آمد.

در این جلسه که معاون اول رئیس‌جمهور و معاون اول رئیس قوه‌قضائیه نیز حضور داشتند، رئیس‌جمهور ضمن تشکر از همکاری و همراهی رؤسای مجلس و قوه‌قضائیه، گزارشی از جلسات شورای عالی هماهنگی اقتصادی و مصوبات آن برای حل مشکلات مردم بیان کرد. همچنین برخی از حاضران در جلسه نیز دیدگاهها و نظرات خود را بیان کردند.

اگر عصبانی نمی‌شوید یک سوال ساده دارم. آیا نمی‌شود حالتی را متصور شد که نماینده های مجلس برای رفاه حال مردم از اف ای تی اف دفاع کرده باشند؟
عده‌ای بیرون از مجلس شعار می دادند عزا عزا است امروز و …. رای مجلس که در گروه‌ها دست به دست شد موج اعتراضات براه افتاد. اعتراض هائی که به غایت طعم عصبیت و گلایه داشت. یکی نوشت این مجلس را باید به توپ بست، دیگری نوشت خون شهدا را پایمال کردند. آن یکی از خیانت رئیس مجلس نوشت و دیگری از مسلط شدن اسرائیلی‌ها بر کشور و یکی هم نگران ترور حاج قاسم شده بود.

گوئی برخی از ما منتظریم تا به کسری از بهانه، ناامید شویم.

اما چرا این ماجرا انقدر برای ما حیثیتی بود؟ روی واژه “حیثیت” ی متمرکز شوید. حیثیت یعنی مرگ و زندگی. یعنی انقلاب و ناانقلاب. یعنی انتخاب بین صفر و یک. یعنی سیاهی مقابل سفیدی. واقعن ماجرای اف ای تی اف  FATF اینگونه است؟

اگر عصبانی نمی شوید یک سوال ساده دارم. آیا نمی شود حالتی را متصور شد که نماینده های مجلس برای رفاه حال مردم از اف ای تی اف دفاع کرده باشند؟ نمی شود با نیت خیرخواهانه به زعم ما اشتباه کنند؟ یعنی هیچ وجه مثبتی برین لایحه متصور نیستیم؟ هیچ؟

اجازه دهید موضعم را شفاف کنم. به این فهم تصویب این لایحه به غایت اشتباه و خطائی تاریخی بود. بزودی تصمیم امروز، تجربه ای دیگر از جنس برجام را رقم می زند و این رای تلخ بر در و دیوار خاطرات خانه ملت ثبت خواهد شد.

اما موضوع دیگری وجود دارد که بیشتر از تصویب این لایحه آزار دهنده است. چرا ما خارج از دوگانه خادم و خائن هیچ گزینه دیگری را متصور نیستیم؟ چرا سطح انتقاد و مطالبه ما انقدر متعصبانه و استقلال و پرسپولیسی است که وقتی شکست می خوریم زمین و زمان سیاه می شود؟ چرا انقدر تصمیم مجلس را ذلیل و زبون تحلیل می کنیم که گوئی بخشی از پیکر انقلاب جدا شده است؟

سوال اصلی را بپرسم؟ چرا رهبری مثل ما انقدر حیثیتی رفتار نکرد؟ دقت کردید؟ به نامه امروز آقای لاریجانی مراجعه کنید. متن نامه یک پیام ساده دارد. چه پیامی؟ “این لایحه قابل ارزیابی کارشناسی در مجلس است.”

برداشت همه ما پیش از قرائت این نامه همین بود؟ خیر. چه بود؟ حکم حکومتی رهبری در مخالفت با لایحه. اما درست فکر می کردیم؟ برداشت مان تغییر نکرد؟ سوال نشد چرا رهبری حیثیتی برخورد نکردند؟

پاسخ خیلی ساده است. چه بسا رهبری هم مخالف لایحه باشند، اما دلیلی نمی بینند ماجرا را چنان ویژه و حیاتی تحلیل کنند که اگر خلاف آن شود، گوئی انقلاب از دست رفته است.

اگر ماجرا آنقدر سیاه و آشفته بود رهبری باید سکوت می کردند؟ باید مجوز می دادند؟ آیا سابقه نداشته است که رهبری با حکم حکومتی مسیر مجلس را اصلاح کند؟ رهبرانقلاب طرح اصلاح قانون مطبوعات را در مجلس ششم از دستور خارج نکردند؟ پس چرا اینجا ورود مستقیم نداشتند؟

پاسخ پیچیده نیست. جائی که رهبری احساس کند اعتبار جمهوریت و آبروی اسلامیت در خطر است بی وقفه ورود مستقیم می کند. شأن ولی غیر این نیست. اما منطق موجود در فرآیندهای قانونی و وجاهت نهادهای مردم سالار را دست کم نگیریم. لازم نیست همه چیز اورژانسی و خارج از مسیر طبیعی حل و فصل شود.

به این فهم بلوغ کار سیاسی چنین است که مسائل را با همه پیچیدگی ها و لایه های پیدا و پنهان آن ببینیم و اجازه دهیم افراد از زوایای مختلف آنرا ارزیابی کنند. برای اتخاذ یک تصمیم درست، مطالبه و تلاش کنیم ولی آنقدر ماجرا را ایدئولوژیک نکنیم که اگر نتیجه نگرفتیم ناامید و مایوس شده و احساس کنیم همه چیز بر باد رفته است و کل مملکت و سراسر مسئولین را خیانت گرفته است.

محسن مهدیان سایت خبری الف
 

بعد از سخنان رهبری انقلاب در جلسه با خبرگان شبهه‌ای مطرح شده است که “چرا ایشان اصرار دارند دولت بماند؟ چرا حمایت می کنند و تاکید دارند که با همین دولت باید از مشکلات بیرون آمد؟”

محکمات سبک مدیریتی رهبری
اولین مساله اینست که رهبری انقلاب 2 اصل کلیدی را در هر برهه تاریخی و تحت هر شرایطی به عنوان محکمات اداره کشور مدنظر دارند. اول اصل مردم سالاری است تا حرمت رای مردم حفظ شود. دوم اینکه هیچ امری خارج از ساختارهای قانونی کشور اجرا نشود. چنانچه در همین جلسه نیز تاکید دارند، کار جهادی نیز درون همین دولت باید باشد و نهاد موازی در کنار دولت نیز نباید تشکیل شود.

2 پرسش مجدد
اما ممکن است سوال شود که امروز مردم از رای شان پشیمان شدند و یا اینکه رای مجلس به عدم کفایت رئیس جمهور نیز خارج از قانون نیست و اصلاح از طریق همین ساختار های موجود است.
پرسش اول یک اشکال برآوردی دارد. سوال اینست که از کجا متوجه شدیم که اکثریت مردم از رای شان پشیمان شدند؟ آیا ملاک متقنی وجود دارد؟ با این مکانیزم بعد از هر انتخاباتی یک نفر ممکن است مدعی شود که مردم از رای شان برگشتند. آیا باید تمکین کرد؟ بله مردم اعتراض دارند، اما بدین معناست که پشیمانند؟ با کدام حجت؟ کدام ارزیابی قابل اعتماد؟
و اما سوال دوم؛ بله مجلس حق قانونی دارد دولت را با طرح عدم کفایت کنار بگذارد. اما باید دید این تصمیم چه میزان در بهبود شرایط موثر است؟ ببینیم تدبیر رهبری چیست.

تصویر متفاوت رهبری از صف بندی دشمن
رهبرانقلاب در سخنان شان یک نکته بسیار کلیدی را گوشزد کردند و آن اینکه امروز درگیر دو جنگیم. یکی جنگ اقتصادی و دومی جنگ رسانه ای، که خیلی اوقات از آن غفلت داریم. سپس تعبیرشان اینست که جنگ رسانه ای زمینه ساز تاثیر جنگ اقتصادی است.
مهمترین اثر بی اعتنایی به این جنگ رسانه ای چیست؟ همین که بخش قابل توجهی از جامعه، کشور را در شرایط بحرانی می دانند و حال آنکه رهبری معتقدند بحران نیست. جامعه تحلیلش را از رسانه ها و شبکه های اجتماعی می گیرد که صدق و کذب آن درآمیخته و بیان مشکلات با بزرگنمایی های پریشان ساز همراه است.

احساس بحران؛ اثر جنگ رسانه ای
اما رهبرانقلاب معتقدند، احساس بحران، ناشی از جنگ رسانه ایست نه جنگ اقتصادی. پس همزمان باید با تدابیر اقتصادی برای جنگ رسانه ای نیز تمهید کرد و یا حداقل پازل عملیات دشمن را در این جنگ تکمیل نکرد.
ما در شرایط بحرانی قرار نداریم، اما آنچه بیش از هر چیز کشور را بحرانی تصویر می سازد، جنگ رسانه ای دشمن است که مشکلات اقتصادی را چندین برابر موثرتر کرده است .

اثر جنگ رسانه ای بر جنگ اقتصادی
امروز دشمن اصلی کشور ناامیدی و احساس بن بست است که این احساس را جنگ رسانه ای فراهم می سازد. جامعه ای که “احساس” نااطمینانی نسبت به آینده دارد، همواره نگران است و حتا به تصمیمات حاکمیت نیز بی اعتماد است. به تعبیری بهترین دولت هم در شرایط بدبینی و بی اطمینانی و ناامیدی، نزد مردم بی اعتبارست و تصمیماتش در بالاترین سطح کارشناسی موثر نخواهد بود. شرط اول در توفیق تصمیمات حاکمیت، اعتماد مردمست. آنچه اعتمادسوزست، عدم پیش بینی آینده است که ناشی از ترس و ناامیدی است. چنین سرمایه اجتماعی متزلزلی، برای هر دولتی با هر سطحی از کارآمدی و کارشناسی توفیق نخواهد گذاشت.

ماجرای پیشنهاد احمدی نژاد
با این مقدمه، تغییر دولت، تکمیل این پازل روانی در جنگ رسانه ای است تا ترس از آینده و تشتت و هراس چندین برابر شود. برای همین بود وقتی آقای احمدی نژاد گفت که این دولت باید کنار رود، رهبری فرمودند: “این حرف عمل در چارچوب نقشه دشمن است”
کنار گذاشتن دولت به بهانه جنگ اقتصادی، بالاآوردن دستها در جنگ رسانه ایست و برنامه دشمن در بهم زدن آرامش روانی جامعه را محقق می سازد تا جنگ اقتصادی موثرتر افتد.

تدبیر رهبری
تدبیر رهبری برای عبور از مشکلات اقتصادی، همزمان شکست عملیات دشمن در جنگ رسانه ایست تا تصمیمات اصلاح گرایانه موثر افتاد. آرامش و سکینه اجتماعی ایجاد شود و مردم اعتماد کنند، خواهیم دید که با همین دولت نیز می توان در جنگ اقتصادی توفیق داشت.

محسن مهدیان، ۱۶ شهریور ۱۳۹۷