مدیرالنفیسه

تاثیر اطلاعات نادرست بر ذهن

انواع اخبار جعلی

پژوهشگران از اواسط دهه ۱۹۷۰، تاثیر اطلاعات نادرست بر ‌ذهن انسان را مورد بررسی قرار داده‌اند. الیزابت لوفتوس یکی از بانفوذترین چهره‌ها در این زمینه است که نظریات زیادی در این حیطه ارائه کرده است.

انواع تاثیرات اطلاعات نادرست بر ذهن

طبق یکی از این نظریات، بعد از انتشار اخبار نادرست، اطلاعات پیشین ذهنی با اطلاعات گمراه‌کننده جدید ترکیب می‌شوند.

طبق نظریه دیگری، اطلاعات گمراه‌کننده، اطلاعات اصلی را بازنویسی می‌کنند.

برخی اندیشمندان نیز می‌گویند که چون اطلاعات گمراه‌کننده، جدیدترین اطلاعات هستند، راحت‌تر در ذهن بازیابی می‌شوند.

تداخل حافظه عطف به ماسبق

اثر اطلاعات نادرست، زمانی اتفاق می‌افتد که اطلاعات جدید و گمراه‌کننده ارائه‌شده، با توانایی حفظ اطلاعات رمزگذاری‌‌شده‌ی قبلی تداخل داشته باشد. در این مواقع افراد در مواجهه با اطلاعات جدیدی که دریافت می‌کنند؛ آنها را از نظر زمانی از آخر به اول می‌آورند.

نقش ویژگی‌های فردی در تاثیر اطلاعات نادرست بر ذهن

توجه به این نکته مهم است که همه به یک اندازه در معرض تأثیر اطلاعات نادرست نیستند. ویژگی‌های فردی می‌توانند حساسیت فرد را نسبت به یادآوری اطلاعات نادرست افزایش یا کاهش دهند.

برخی از ویژگی‌های اثرگذار بر تاثیر اطلاعات نادرست بر ذهن عبارتند از:

سن

ظرفیت حافظه کاری

ویژگی‌های شخصیتی

توانایی تجسم و تصویرسازی

سن

مطالعات متعددی بر تأثیر اطلاعات نادرست در گروه‌های سنی مختلف متمرکز شده‌اند. طبق این مطالعات، کودکان خردسال بیشتر از نوجوانان و جوانان در معرض تأثیر اطلاعات نادرست هستند.

برخی شواهد نشان می‌دهد که افراد مسن نسبت به افراد جوان‌تر، بیشتر مستعد تأثیر اطلاعات نادرست هستند. با این حال، بر خلاف این دیدگاه، مطالعات دیگر معتقدند که عامل تعیین‌کننده در مورد سن، حداقل در بزرگسالان، تا حد زیادی به ظرفیت شناختی بستگی دارد و زوال شناختی که معمولاً با سن همراه است، تاثیر اطلاعات نادرست را تقویت می‌کند.

برخی تحقیقات وجود دارد که نشان می‌دهد افراد مسن و افراد جوان به یک اندازه مستعد تأثیرات اطلاعات نادرست هستند.

ظرفیت حافظه کاری

افرادی که ظرفیت حافظه کاری بیشتری دارند بهتر می‌توانند تصویر منسجم‌تری از یک رویداد اصلی ایجاد کنند.

حافظه کاری یک سیستم شناختی با ظرفیت محدود است که وظیفه نگه‌داری موقت اطلاعات موجود را جهت پردازش برعهده دارد. حافظه کاری برای استدلال و هدایت تصمیم‌گیری و رفتار مهم است. این حافظه اغلب به صورت مترادف با حافظه کوتاه‌مدت در نظر گرفته می‌شود، اما برخی نظریه‌پردازان این دو نوع حافظه را از یکدیگر متمایز می‌دانند و معتقدند که حافظه کاری اجازه دستکاری اطلاعات ذخیره شده را می‌دهد؛ در حالی که حافظه کوتاه‌مدت تنها به ذخیره‌سازی کوتاه‌مدت اطلاعات اشاره می‌کند.

ویژگی‌های شخصیتی

طبق مطالعات انجام شده، تیپ‌های شخصیتی شهودی و درون‌گرا نسبت به تیپ برون‌گرا با احتمال بیشتری اطلاعات نادرست را می‌پذیرند. طبق نظر محققان علت موضوع این است که افراد درونگرا اغلب اعتماد کمتری به حافظه خود دارند و با احتمال بیشتری اطلاعات نادرست را می‌پذیرند. علاوه بر این، تحقیقات نشان می‌دهد که افراد زمانی که همکاری بیشتری داشته باشند، به پاداش‌ها وابسته باشند خود هدایت شوند و سطوح پایین‌تری از ترس از ارزیابی منفی داشته باشند، بیشتر مستعد اطلاعات نادرست هستند.

توانایی تصویرسازی

اثر اطلاعات نادرست در افراد با توانایی‌های تصویرسازی متفاوت مورد بررسی قرار گرفته است. افرادی که توانایی‌ تصویرسازی بالاتری دارند، نسبت به افرادی که از توانایی‌ تصویرسازی پایین‌تری برخوردارند، بیشتر مستعد تأثیر اطلاعات نادرست هستند. روانشناسان استدلال کردند افرادی که از توانایی‌ تصویرسازی بالاتری برخوردارند، احتمالاً تصاویر واضحی را از اطلاعات گمراه‌کننده در هنگام رمزگذاری یا بازیابی ایجاد می‌کنند و این موضوع میزان حساسیت نسبت به اطلاعات نادرست را افزایش می‌دهند.

به گزارش فارس،کنار خیابان می‌ایستند؛ با دستانی باز و کاغذی که پست سرشان با چسب روی دیوار چسبانده و نوشته اند: « آغوش رایگان»!

آغوشی که قرار است به قول خودشان برای ملت ایران باشد ؛ آن هم «رایگان».

اما حالا آن روی سکه هم مشخص شده است که این آغوش آنقدر هم رایگان رایگان نبوده و قیمتش برداشتن یک گوشی تلفن همراه بوده است!

مالباخته اول که پسر جوانی است برای شکایت از سرقت گوشی به پلیس مراجعه کرده است؛ از جو زدگی خودش می گوید و جریان سرقت تلفن همراه خود را شرح می دهد:دو دختر کنار خیابان بودند، روی یک کاغذ نوشته بودند آغوش رایگان.

پسر جوان دیگری هم به عنوان مالباخته دوم برای شکایت به مقر پلیس آمده، می گوید شیطنت کردم و ادامه می دهد: داشتیم راه می رفتیم…کنار خیابان چند تا دختر دست‌هایشان را باز کرده بودند، یک برگه هم پشت سرشان زده و نوشته بودند: آغوش رایگان.

مالباخته اولی ادامه می دهد: جوگیر شدم.رفتم جلو… و بعد از رد شدن از آنجا متوجه شدم گوشی ام نیست؛ متاسفانه بعد برگشتن به آنجاکه دختران بودند دیدم خبری از آنها نیست، هیچ کسی نبود… فکر نمی کردم این جوری سرم کلاه برود ؛ باورم نمی شود.

مالباخته دوم هم می گوید: برای شیطنت جلو رفتم … بعد چند دقیقه که رفتم دیدم که ای بابا گوشی ام نیست! برگشتم . پشت سرم را نگاه کردم و دیدم [ دختران] نبودند، گوشی را زده بودند.

در پی سرقت تلفن همراه به روش و ترفند جدید آغوش رایگان، مرکز اطلاع رسانی پلیس پایتخت اعلام کرد: کسانی که به این شیوه از آنان سرقت شده است به اداره ۱۸ پلیس آگاهی در خیابان وحدت اسلامی مراجعه کنند.

🌸 17 توصیه مقام معظم رهبری برای بالا رفتن از نردبان امر به معروف و نهی از منکر

1- بدانید که کجا و چگونه باید امر به معروف و نهی از منکر کرد!

2- معروف و منکر را بشناسید!

3- در متن مسائل کشور باشید و اتفاقات جامعه برایتان مهم باشد.

4- تذکر همیشه اثر دارد، شک نکنید، به دنبال بررسی احتمال تاثیر نباشید، که تذکر شما فایده ای نداشته باشد، بگویید!
وظیفه شما فقط تذکر با زبان است، هیچ وظیفه‌ی دیگری ندارید.

5- دایره معروف‌ها و منکرها را به حجاب و چند کار جزئی محدود نکنید! جامع و کلان ببینید.

6- با اخلاق خوب، محبت و مدارا تذکر دهید ولی تمنا نکنید!

7- یک کلمه بگویید آقا، خانم، برادر این منکر است، این معروف است، این بد است این خوب است.

8- شکستن دل مردم، تمسخر، اسراف، گرانفروشی، غیبت، زورگویی، تهمت و… همه از انواع منکرهاست!

9- درس خواندن، ورزش کردن، محبت، عبادت، دفاع از نظام اسلامی، صدقه، همکاری جمعی و …. همه از انواع معروف هاست!

10- اگر به شما فحش دادند به خاطر خدا تحمل کنید.

11- در دلتان از آن منکر بدتان بیاید و به آن معروف علاقه‌مند باشید.

12- زبان گزنده نداشته باشید، سخنرانی هم نکنید!

13- خجالت نکشید، نترسید، دچار ضعف نفس نشوید، منتظر دستگاه‌های دولتی هم نباشید.

14 به هیچ عنوان حق اِعمال خشونت یا برخورد فیزیکی ندارید، به هیچ عنوان!

15 اگر حرفتان اثر نکرد دفعه‌ های بعد از گفتن ناامید نشوید.
16 دیگران را وادار کنید به امر به معروف و نهی از منکر، تاثیر چند نفر خیلی بیشتر است.

17 باهوش باشید، نگذارید کسی به نام این فریضه چهره مومنین را تخریب کند!