سریعترین دعا نسبت به اجابت
در روایت داریم که اگر برادر مؤمنی پشت سر برادر مؤمنش برای او دعا کند، دعایش به سرعت مستجاب می شود. یعنی این دعا از نظر تأثیر و سرعت در اجابت، سریع تر به اجابت می رسد تا او خودش برای خودش دعا کند. روایت از امام باقر (علیه السلام) است که حضرت فرمود: «أَسْرَعُ الدُّعَاءِ نُجْحاً لِلْإِجَابَةِ دُعَاءُ الْأَخِ لِأَخِیهِ بِظَهْرِ الْغَیْبِ». سریع ترین دعایی که موفق به اجابت می شود، دعا برای برادر مؤمن در غیاب او است.
با زبانی دعا کن که هرگز معصیت نکرده ای
در روایات داریم که با زبانی دعا کنید که با آن زبان معصیت نکردهاید. من از زبان شما معصیت نکرده‌ام؛ لذا اگر شما برای من دعا کنی، زودتر مستجاب می شود. ولی خودم ـ نعوذبالله ـ با زبانم معصیت کرده ام. همین آلودگی زبانم به معصیت موجب می‌شود اجابت دعای من کند شود.
تاخیر در بروز آثار اجابت؛ نه در خودِ اجابت
البته این نکته را هم تذکر بدهم که در بحث تأخیر در اجابت، این‌طور نیست که دعاها مستجاب نشده باشد و خدا به آن‌ها جواب نداده باشد؛ بلکه همه این دعاها پذیرفته شده اند. اما این سرعت و بُطئ در ظهور و بروز اثر است. بروز و ظهور اثر، دیر و زود دارد. وقتی من دعا کردم، خدا جوابم را داده و رویش را از من برنگردانده است؛ پس دعای من مستجاب شده و جواب گرفته ام. مقبول هم شده است؛ یعنی خدا پذیرفته است و گفته چشم! آنچه می‌خواهی را به تو می‌دهم؛ اما در تأثیر، تأخیر افتاده است. بنابر این «تأخیر در تأثیر» یعنی «تأخیر در بروز و ظهور علائم اجابت» که این خودش یک بحث مستقلی است.
علت تاخیر در ظهور آثار اجابت دعا
گاهی هم در تأخیر، مصلحتی هست. چه بسا الآن در این موقع اگر چیزی را که از او درخواست کرده‌ام به من بدهد، به ضرر من می شود؛ لذا اجابت را به تأخیر می اندازد. فرض کنید کسی از خدا پول می خواهد. خدا اگر همین الآن به او بدهد، نفْسش سرمست و چموش می شود و او را به تباهی می کشاند. برای همین خدا می گذارد موقعی به تو پول می دهد که نَفْسَت چموش نشود. لذا دعایت مستجاب شده و خدا جواب تو را داده و درخواستت را هم پذیرفته و مقبول هم واقع شده است؛ اما بحث در سرعت و بُطئِ بروز و ظهور اثر اجابت دعا است.
درس های ماه رمضان آیت الله آقا مجتبی تهرانی
